Een optimaal werkende melkmachine en melktechniek zijn belangrijke onderdelen in het voorkomen van uiergezondheidsproblemen. Spenen horen na het melken droog, zacht en warm te zijn en de huid is gaaf en heeft een normale kleur. Is dit niet het geval? Dan kan de melkmachine of robot een rol spelen.

Ziet u bij meer dan tien procent van de koeien sterk vereelte speenpunten, sterk gezwollen of verkleurde spenen of zwellingen aan de speenbasis na afname van het melkstel? Dan is het goed om te beoordelen of de melkmachine wel optimaal werkt.

Speenpuntvereelting

Speenpuntvereelting ontstaat door de druk van de tepelvoering op de speenpunt. Er zijn de gladde, lichtgele eeltringen die we regelmatig zien, maar ook de gerafelde, sterk uitgestulpte eeltranden die minder vaak worden gezien. Spenen met laatstgenoemde aandoening hebben een grotere kans op een mastitisinfectie. Speenpuntvereelting komt meer voor bij koeien met lange spitse spenen. Naarmate de (machine)melktijd langer wordt, neemt de kans op vereelting toe. Met een goede afstelling van de melkmachine of robot kan overmatige speenpuntvereelting beperkt blijven. Het type tepelvoering, de beweging van de voering, het vacuüm onder de speen en de mate van blindmelken zijn van invloed op de speenpuntvereelting. De norm is dat niet meer dan 10 procent van de koeien één of meer gerafelde speenpunten maghebben. Wilt u inzicht in de mate van speenpuntvereelting op uw bedrijf, gebruik dan deze scorekaart eens.

Harde, gezwollen spenen

Direct na afname van de melkstellen worden soms harde en gezwollen spenen gezien. Een enkele keer gaat het gepaard met een rood- of zelfs paarsverkleuring. Deze afwijkende speenconditie ontstaat door het niet goed sluiten van de tepelvoering, een te hoog vacuüm, te lang blindmelken of het gebruik van niet passende tepelvoeringen. De bloedcirculatie wordt verstoord en er ontstaat vochtophoping in de speenwand. Naast gezwollen spenen worden ook harde, platte spenen waargenomen. Te lange sluitingsfases, te stugge tepelvoeringen en versleten tepelvoeringen zijn hiervan vaak de oorzaak. Er is sprake van een bedrijfsprobleem indien bij meer dan 10 procent van de koeien deze aandoening voorkomt.

Zwellingen (en wonden) aan de basis van de speen

Door een hoog vacuüm in de kop van de tepelvoering kunnen zwellingen aan de basis van de speen ontstaan. Deze zijn direct na afname van de melkstellen te zien. Bij een hoog vacuüm in de kop van de tepelvoering kruipt de tepelvoering op en het melken verloopt niet vlot en volledig. Hierdoor neemt de kans op uierinfecties toe. Belangrijkste oorzaak van een verhoogd kopvacuüm is een tepelvoering met een te ruime schachtdiameter. Indien het kopgat van de tepelvoering ook nog erg nauw is, kan het melkstel bij afname aan de spenen blijven hangen en kunnen er aan de basis van de speen, wonden ontstaan. Ook bij deze aandoening gaan we uit van een norm van maximaal 10% van de koppel.

Controleer de werking van de melkmachine

Wanneer bij u bij één of meerdere aandoeningen de norm is overschreden, is het mogelijk om een meting tijdens het melken door het de uiergezondheisspecialisten van GD te laten uitvoeren. Hierbij worden melkmachine, melkmethode en de koeien in onderlinge samenhang beoordeeld. Zo komen de oorzaken van klachten snel in beeld. Een natte meting kan ook worden aangevraagd als er klachten zijn over te veel zichtbare mastitis, bij een verhoogd celgetal, lastige koeien tijdens het melken of onvoldoende uitmelken. Bij de meting analyseren we ook de voeding en de huisvesting en alle relevante bedrijfsgegevens op het gebied van uiergezondheid.