• Klinische verschijnselen
• Transmissie
• Immuniteit
• Diagnostiek
• Therapie
• Preventie

---

Klinische verschijnselen

Leptospirose veroorzaakt onregelmatige opbrekers, witvuilers, verwerpers. Een statistische relatie op bedrijfsniveau tussen hoge afweerstoffentiters en vruchtbaarheidsproblemen is aangetoond, succesvolle infectieproeven met L. bratislava zijn niet beschreven.

---

Transmissie

De bacterie verspreidt zich door knaagdieren en onder onhygiënische omstandigheden. In varkens kan de bacterie sluimerend aanwezig blijven in de nieren en bij een opleving, bijvoorbeeld door stress, uitgescheiden worden met de urine. Varkens worden besmet via de slijmvliezen, onder andere van het geslachtsapparaat, dus ook als dekinfectie.

---

Immuniteit

Na infectie worden binnen enkele weken snel antistoftiters opgebouwd. Indien geen herbesmetting plaatsvindt, zijn deze antistoftiters binnen 4 tot 6 maanden niet meer aantoonbaar. Een vaccin is in Nederland niet beschikbaar. 

---

Diagnostiek

Serologie

Bij problemen die mogelijk verband houden met leptospirose ligt het voor de hand om gepaarde serologie uit te voeren bij ten minste tien gespeende zeugen. De tweede bloedmonstername dient plaats te vinden ongeveer vier weken na de inseminatie. Een duidelijke titerstijging bij enkele zeugen is reeds suggestief voor een infectie. Een screening van tenminste tien zeugen, bij voorkeur terugkomers c.q. witvuilers, op ongeveer vier weken na dekken kan eveneens informatief zijn.

• microagglutinatie test (MAT):
  • betrouwbaarheid/herhaalbaarheid van de test is matig;
  • titer tot 1:100 is ‘ruis’;
  • titer ≥ 1:200 is positief.
• een ELISA-test is in Nederland (nog) niet beschikbaar.

PCR testen

PCR-testen voor het aantonen van leptospiren zijn beschikbaar, maar niet in het laboratorium van GD. Onderzoek in urine van zeugen of in organen van verworpen vruchten is te overwegen bij een sterke verdenking. In de praktijk worden zelden of nooit leptospiren aangetoond in dergelijk materiaal. De uitscheiding van leptospiren in de urine geschiedt intermitterend en een besmetting kan dus gemist worden. In een door GD uitgevoerd onderzoek in 2013 konden in organen van 80 verworpen biggen geen enkele keer leptospiren aangetoond worden. De prevalentie is kennelijk laag. 

---

Therapie

Antibiotica

• Oxytetracyclinen (OTC) oraal: 800 tot 1000 ppm in voer, 4 weken of in plaats daarvan doxycycline (voorkeur);
• Dihydrostreptomycine (DHS) parenteraal: 25 mg/kg, 2 maal (1 week interval);
• Dekberen ook behandelen.  

---

Preventie

• Hygiënische maatregelen:
  • gebruik van KI in plaats van natuurlijk dekkende beren
  • hygiëne in dekstal en rond insemineren
  • ongediertebestrijding, vooral ratten en muizen
• In Nederland is geen vaccin beschikbaar.