Veelgestelde vragen over water

Dieren hebben geen brander in hun bezit om de kraan af te branden als ze ervan gaan drinken. Dus als de kwaliteit van drinkwater voor dieren moet worden onderzocht, wordt de kraan niet afgebrand.

Voor controle op de kwaliteit van water bestemd voor het reinigen van melkinstallaties, moet het water worden bemonsterd zoals het wordt gebruikt. Dat houdt in dat de kraan niet wordt afgebrand. 

Onderzoek van GD heeft laten zien dat het totaal kiemgetal in een watermonster genomen na het afbranden van de kraan vóór monstername geen verschil laat zien van het totaal kiemgetal in het water zonder afbranden van de kraan. Dit geldt alleen voor kranen die in het melklokaal (of dicht bij het melklokaal) zijn genomen, dus niet in de stal zelf.

Gebruikt u bronwater om de melkwinningsapparatuur te reinigen of de melk voor te koelen, dan hoort dit water te voldoen aan bepaalde normen. GD kan het water voor u onderzoeken op de door KKM of Foqus planet gestelde normen voor waterkwaliteit én regelt dat het monster elk jaar tijdig wordt genomen. Meer over KKM wateronderzoek

De waterbehoefte van rundvee laat zich niet simpel uitdrukken in een aantal liter water per dier per dag. De waterbehoefte is afhankelijk van veel factoren, zoals de temperatuur, de relatieve luchtvochtigheid, melkproductieniveau, het vochtgehalte van het rantsoen en het gewicht van de koe. Bij hittestress kan de behoefte drie keer zo hoog zijn als normaal. Een melkkoe ervaart al hittestress vanaf 18 graden Celsius bij hoge luchtvochtigheid.

De waterbehoefte van runderen is niet (altijd) gelijk aan de vochtbehoefte per dier per dag. De vochtbehoefte van runderen per dier per dag is vermeld in onderstaande tabel.

Vochtbehoefte per dier per dag
Melkvee (10 kg melk/dag):	40-70 liter / dag
Melkvee (50 kg melk/dag):	100-200 liter / dag
Droogstaande koe:	30-60 liter / dag
Jongvee (1-2 jaar):	15-25 liter / dag
Kalf (<1 jaar):	5-15 liter / dag
Vleesstier:	20-60 liter / dag

FIT, de voedingsaanpak van GD, biedt een breed pakket wateronderzoeken voor rundvee. Er kunnen verschillende redenen zijn waarom u wateronderzoek wilt doen. Daarom biedt GD voor verschillende situaties op uw bedrijf een passend wateronderzoek.

• Monitoren bronwaterkwaliteit in het kader van het kwaliteitsprogramma KKM / Foqus
• Monitoren drinkwaterkwaliteit op bedrijfsniveau (Drinkbakcheck)
• Gericht bron- en drinkwateronderzoek bij problemen met de koeien
• Gericht bronwateronderzoek bij de installatie van een nieuwe bron

Ja, u kunt een monstername met spoed voor (her)onderzoek aanvragen bij GD. Het monstername wordt dan binnen één week na uw aanvraag ingepland door de erkende monsternemer. De kosten voor de monstername zijn dan ongeveer twee keer zo hoog. Het tarief en de doorlooptijd van het wateronderzoek blijven hetzelfde. 

Klik hier voor het tarief en/of om u aan te melden voor dé Drinkbakcheck. Klik hier voor het tarief en/of om u aan te melden voor het veedrinkwater KKM/Foqus onderzoek. De tarieven voor de andere onderzoeken vindt u in de GD Websop: www.gdwebshop.nl. 

Om de kwaliteit van het drinkwater voor vleeskalveren te waarborgen, is een IKB bedrijf verantwoordelijk om eigen bronwater jaarlijks te laten onderzoeken op geschiktheid. GD biedt hiervoor het pakket ‘Geschiktheid veedrinkwater’. Wilt u het wateronderzoek laten uitvoeren door GD? GD kan ervoor zorgen dat de watermonsters jaarlijks worden genomen door een erkende monsternemer. Informeer naar de mogelijkheden via 0900-1770 (optie 2).

Om de kwaliteit van het drinkwater voor vleeskalveren te waarborgen, is een IKB bedrijf verantwoordelijk om eigen bronwater jaarlijks te laten onderzoeken op geschiktheid. GD biedt hiervoor het pakket ‘Geschiktheid veedrinkwater’. Wilt u het wateronderzoek laten uitvoeren door GD? GD kan ervoor zorgen dat de watermonsters jaarlijks worden genomen door een erkende monsternemer. Informeer naar de mogelijkheden via 0900-1770 (optie 2).

Ieder pakket is zorgvuldig samengesteld en kan verschillende chemische, bacteriologische, microbiologisch parameters of een combinatie hiervan beoordelen. Op de achterzijde van het inzendformulier water ziet u welke parameters per onderzoek worden geanalyseerd. 

Monstername in het kader van KKM / Foqus planet mag uitsluitend door een erkende monsternemer worden uitgevoerd. Wanneer u deel gaat nemen aan Veedrinkwater KKM / Foqus regelt GD dat de watermonsters één keer per jaar worden genomen door een erkende monsternemer. Een erkend monsternemer neemt jaarlijks contact met u op om een monster te nemen en in te sturen naar GD. 

Direct aanmelden

Om dieren gezond te houden, is goed drinkwater heel belangrijk. Maar wat is goed? GD heeft kwaliteitseisen en normen opgesteld waaraan drinkwater voor rundvee moet voldoen. Uitgangspunten hierbij zijn: het water is niet schadelijk, het is smakelijk en de plek waar de dieren drinken is goed bereikbaar. In onderstaande tabel zijn de normen voor rundvee vermeld. De waarden in de kolom 'goed' kunnen als veilig voor de betreffende diersoort worden beschouwd. De waarden in de kolom 'afwijkend' worden beschouwd als (ernstig) risicovol voor de betreffende diersoort.

	rund		kalf
Parameter	goed	afwijkend	goed	afwijkend
pH	5 tot 8	<4 & >9	5 tot 8	<4 & >9
ammonium (mg/L)	< 2	> 10	< 0,5	> 2
nitriet (mg/L)	< 0,1	> 1,0	< 0,1	> 1,0
nitraat (mg/L)	< 100	> 200	< 100	> 200
chloride (mg/L)	< 250	> 2000	< 250	> 2000
natrium (Na) (mg/L)	< 800	> 1500	< 400	> 800
ijzer (mg/L)	< 0,5	> 10	< 0,2	> 0,5
mangaan (mg/L)	< 1	> 2	< 0,5	> 1,0
sulfaat (mg/L)	< 100	> 250	< 100	> 250
hardheid (° D)	> 4 & < 15	> 25	> 4 & < 15	> 25
gisten en schimmels		> 10.000		> 10.000
E. coli (kve/mL)	< 10	> 100	< 1	> 10
totaal kiemgetal (kve/mL)	< 10.000	> 100.000	< 1.000	> 10.000

Deze waarden staan los van normen die gebruikt worden voor de beoordeling of het water geschikt is voor het reinigen of koelen van melktanks. Bij de beoordeling van het water wordt rekening gehouden met de wettelijke 10% meetonzekerheid.

GD heeft een monstername-instructie voor wateronderzoek opgesteld voor veehouders of dierenartsen die zelf watermonsters willen nemen. Klik hier voor de monstername-instructie. In de GD Webshop kunt u monstername-materiaal voor wateronderzoek bestellen (artikelnummers VDTRA090, VDGEB070 en VDGEB075).

Het langdurig verstrekken van water met een matige of slechte kwaliteit kan een negatieve invloed hebben op de gezondheid van uw koeien en kalveren. Als het water niet goed ruikt, zichtbaar verontreinigd is of als dieren klachten vertonen die mogelijk gerelateerd zijn aan een matige of slechte waterkwaliteit, laat uw water dan direct goed onderzoeken en kies het uitgebreide pakket ‘Veedrinkwater geschiktheid inclusief een visuele- en geurbeoordeling’.

Om een beeld te krijgen van de geschiktheid van het veedrinkwater voor rundvee op de drinkplaats, kunt u kiezen voor dé Drinkbakcheck. Met dit abonnement wordt de kwaliteit van het water in de drinkbakken twee keer per jaar onderzocht op zeven belangrijke parameters. 

Direct aanmelden

Hebt u een eigen bron? Als u dit bronwater gebruikt om de melkwinningsapparatuur te reinigen of om de melk voor te koelen, dan gelden er volgens het kwaliteitsprogramma KKM of Foqus planet normen waaraan het bronwater hoort te voldoen. GD biedt hiervoor speciaal het pakket ‘Veedrinkwater KKM/Foqus’ aan. Wanneer u deel gaat nemen aan Veedrinkwater KKM / Foqus, regelt GD dat de watermonsters één keer per jaar worden genomen door een erkende monsternemer.  Een erkend monsternemer neemt jaarlijks contact met u op om een monster te nemen en in te sturen naar GD. 

Direct aanmelden

GD heeft een monstername-instructie voor wateronderzoek opgesteld voor veehouders of dierenartsen die zelf watermonsters willen nemen. Klik hier voor de monstername-instructie. In de GD Webshop kunt u monstername-materiaal (VDTRA090, VDGEB070 en VDGEB075) voor wateronderzoek bestellen. 

Wilt u er zeker van zijn dat de monsters op de juiste manier worden genomen en ingestuurd naar GD? Laat uw monsters dan nemen door een erkend monsternemer. Informeer naar de  mogelijkheden via 0900-1770 (optie 2). U kunt ook aangeven dat u de monsters in bepaalde frequentie wilt laten nemen. De planner van de monstername belt u tijdig voor een afspraak.

NB: Monstername in het kader van KKM of Foqus planet mag uitsluitend door een erkende monsternemer worden uitgevoerd en ingestuurd naar GD. 

GD heeft een monstername-instructie voor wateronderzoek opgesteld voor veehouders of dierenartsen die zelf watermonsters willen nemen en insturen. Hierin staat duidelijk vermeld hoe u watermonsters kunt insturen naar GD. Klik hier voor de monstername-instructie.

In de GD Webshop kunt u monstername-materiaal (VDTRA090, VDGEB070 en VDGEB075) voor wateronderzoek bestellen. 

Watermonsters kunnen op verschillende manieren bij GD worden afgeleverd:

1. Door de monsters zelf af te geven bij GD: Rigastraat 25, 7418 EW Deventer. 
   (Let op: op de dag van monstername vóór 17:00 uur, met ingevroren koelelement).
2. Door de monsters gekoeld per koerier op de dag van monstername voor 17:00 af te laten leveren.
3. Via uw dierenarts. Informeer of hij/zij voor gekoeld transport kan zorgen. Indien uw dierenarts gebruik maakt van de gratis GD-ophaaldienst via bijvoorbeeld TNT-InNight of de Miedema-ophaaldienst, dan kan de praktijk haar eigen retoursticker op de retourverpakking plakken. Zorg er dan voor dat de watermonsters kort na monstername, uiterlijk om 07:00 uur de volgende dag, gekoeld worden aangeleverd bij GD.
4. Via gekoeld transport in combinatie met erkende monstername.

Nee, monstername in het kader van KKM of Foqus planet mag uitsluitend door een erkende monsternemer worden uitgevoerd en ingestuurd naar GD.

Wanneer u gaat nemen aan Veedrinkwater KKM / Foqus, regelt GD dat de watermonsters één keer per jaar worden genomen door een erkende monsternemer. 

Direct aanmelden

Uit onderzoek van de GD blijkt dat oppervlaktewater bijna nooit ‘geschikt is als rundveedrinkwater. Toch drinken veel koeien uit sloten, direct of via weide pompen. Bij gebruik van oppervlaktewater als veedrinkwater is het van groot belang dat het water van goede kwaliteit en smakelijk is. Goed water hoort helder, kleurloos en geurloos te zijn. Diverse factoren kunnen de kwaliteit van het oppervlaktewater ongunstig beïnvloeden. Daarbij spelen onder andere regen water, slib, kwel van zeewater en verontreiniging door industrie (calamiteiten) een rol. Het is belangrijk dat u uw sloot kent en weet of deze verhoogde risico’s heeft. Lees meer

In veel gevallen is het mogelijk met een geringe investering de waterkwaliteit te verbeteren. Schadelijke bacteriën zitten vaak in het waterleidingsysteem in de stal. Reinigen van de binnenzijde met 2% citroenzuur kan al een aanzienlijke verbetering van de waterkwaliteit op. Het is wel van belang om daarna de leidingen goed door te spoelen.

Bij het gebruik van een eigen bron kunt u via een ontijzeringsinstallatie of een ontharder het water filtreren, voordat het in de leidingen komt. Bij een hoog ammoniumgehalte kan het zijn dat de puls niet op de goede diepte zit, waardoor ammonium van de oppervlakte inspoelt. Een nieuwe, diepere, puls kan in dat geval uitkomst bieden. Dit geldt niet voor veengronden. Informeer naar de mogelijkheden bij uw bronboorfirma.

Lees hier meer over wat u kunt doen als de kwaliteit van uw veedrinkwater voor verbetering vatbaar is.

Voor rundvee biedt GD voor de pakketten ‘Veedrinkwater KKM/Foqus’ en ‘Veedrinkwater geschiktheid’ de mogelijkheid om jaarlijks een watermonster te laten nemen door een erkende monsternemer. Wat zijn voor u de voordelen?

• Elk jaar op tijd, een wateronderzoek (bijvoorbeeld in het kader van KKM/Foqus);
• U wordt gebeld voor een afspraak om uw watermonster(s) te laten nemen;
• Een erkend monsternemer komt langs en zorgt voor gekoeld transport naar de GD.

Aanmelden voor jaarlijkse aansturing van het Veedrinkwater KKM/Foqus wateronderzoek

Daar waar u de drinkwaterkwaliteit wilt testen. Dit kan zijn monstername bij de bron, monstername uit de kraan zo dicht mogelijk bij de melktank of melkinstallatie (KKM/Foqus), monstername op een plaats uit de leiding zo dicht mogelijk bij de plaats waar de dieren drinken, monstername op de drinkplaats (Drinkbakcheck) of monstername bij de drinknippel.

GD heeft een monstername-instructie voor wateronderzoek opgesteld voor veehouders of dierenartsen die zelf watermonsters willen nemen. Klik hier voor de monstername-instructie.