Diersoort:

Hond. Labrador retriever pup, vrouwelijk.

Leeftijd:

7 maanden

Anamnese:

Sinds een paar dagen slecht eten, bloederige diarree, drinkt wel. Gele slijmvliezen. De hond is overleden.

Sectie:

De pup vertoonde opvallend gele slijmvliezen, en geelverkleuring van de organen en weefsels passend bij icterus. Op de longen en op de thymus bevonden zich petechiën, de longen waren oedemateus. Beide ventrikels van het hart waren gering gedilateerd. De lever was gezwollen en donker, de milt bleek. De maag was leeg op wat slijm na, op de dunne en dikke darm waren petechiën aanwezig. De nieren waren bleek.

Vervolgonderzoeken:

Bij histopathologisch onderzoek van de lever werden leverceldissociatie en anisokaryose van hepatocyten, verspreid aanwezige mitosefiguren en enkele dubbelkernige hepatocyten aangetroffen. In de nieren bevond zich een geringe tubulointerstitiële nefritis gekenmerkt door enkele interstitiële lymfoplasmacellulaire ontstekingshaardjes met geringe degeneratie van tubulusepitheel en regeneratie onder andere gekenmerkt door enkele mitosefiguren. Tevens locale dystrofische verkalking van endotheel van bloedvaatjes. De longen vertoonden haemorrhagie, met diffuus verspreide mineralisatie van basaalmembranen en soms van mineralisatie van alveolair en bronchiolair epitheel (“puimsteenlong”, waarschijnlijk ten gevolge van nierfalen). Ook in dunne en dikke darm was geringe rondkernige ontsteking aanwezig met locaal verkalkingen in de spierlagen en submucosa. De milt vertoonde geen duidelijke afwijkingen.

Door middel van immunohistochemisch onderzoek werd Leptospira-antigeen aangetoond in de lever, nieren en, in mindere mate, in de longen. Serologie voor IgM/IgG antilichamen tegen Leptospira spp. toonde een IgG titer aan van 1:320 en een IgM titer van 1:2560 aan, passend bij een acute infectie. Door middel van een microagglutinatie test werd het serovar bepaald als vermoedelijk Leptospira icterohaemorrhagiae.

Bacteriologisch onderzoek van de longen en milt waren negatief. Diagnose lever: acute hepatitis met leverceldissociatie en tubulointerstitiële nephritis, passend bij acute leptospirose, waarschijnlijk veroorzaakt door L. icterohaemorrhagiae (Ziekte van Weil).

Leptospirose wordt meestal opgelopen door het zwemmen in stilstaand water besmet met urine van besmette dieren (bijvoorbeeld ratten). Het is onbekend hoeveel honden jaarlijks asymptomatisch of subklinisch geïnfecteerd zijn. Er komen per jaar ongeveer 10 klinische gevallen voor (Houwers 2009). Honden in Nederland zijn vooral ziek door de serovars Icterohaemorrhagiae, Copenhageni, Grippotyphosa en Bratislava. Serovar Canicola komt dankzij vaccinatie niet meer bij Nederlandse honden voor. (Bron RIVM LCI richtlijn leptospirose).

N.B. leptospirose is een zoönose.

 

Foto 1. Lever, routine HE kleuring, 400x. De hepatocyten vertonen dissociatie, gekenmerkt door verlies van de intercellulaire cohesie, waardoor het aspect van een “zak met knikkers” ontstaat. Dit fenomeen treedt op bij dieren met leptospirose, en wordt duidelijker door autolyse. Tevens een geringe toename van cellulariteit in de sinusoïden, passend bij een reactielever. Verspreid komen mitosefiguren voor (zie pijlen).

Foto 2. Lever, Immunohistochemie, leptospira-antigeen, 400x. Het antigeen (rood aangekleurd) is voornamelijk aanwezig in macrofagen (Kupffer cellen).

Foto 3. Nier, Immunohistochemie, leptospira-antigeen, 400x. Weinig antigeen verspreid in het tubulusepitheel en in macrofagen.