Diersoort
Hond, pup

Leeftijd
6 weken

Anamnese 
In een zes weken oud nestje van dertien Dalmatiër pups werden drie vrouwelijke dieren slap. Ook stopten ze met eten en drinken. Bij klinisch onderzoek van deze drie pups vielen kortademigheid, tachycardie, een systolisch hartgeruis en een vergrote lever op. Bloedonderzoek toonde een leucocytose en anaemie (hematocriet van 0.28 L/L), met niet- afwijkende MCH, MCV en MCHC, aan. De leverenzymen en bilirubinewaarden waren normaal. Alle pups zijn toen behandeld met antibiotica. Desondanks overleden de drie dieren binnen een halve dag na aanvang van de symptomen. Eén vrouwelijke pup is vervolgens aangeboden voor pathologisch onderzoek. 

Sectie
Tijdens de sectie viel op dat het hart vergroot was, met beiderzijds ernstige dilatatie van de ventrikels en, in mindere mate, dilatatie van de aurikels (zie foto 1). De aorta-, pulmonaal- en atrioventriculaire kleppen vertoonden geen afwijkingen. De slijmvliezen waren bleek, evenals de longen en in mindere mate de overige organen en spieren. De longen waren matig oedemateus, met verspreid enkele bloedingen (zie foto 2). Er was ongeveer 10 milliliter strokleurige ascitesvloeistof aanwezig in de buikholte. De lever was sterk vergroot, bloedrijk op sneevlakte en met een zonale tekening, tevens gering verlaagde consistentie op sneevlakte (zie foto 3). Galblaaswandoedeem was niet aanwezig, wel een geringe miltzwelling. De overige organen vertoonden geen bijzonderheden.
Het hart vertoonde microscopisch geen afwijkingen. De longen vertoonden matig, proteïne-arm longoedeem met een aantal macrofagen in de alveolaire lumina. De lever vertoonde centrolobulaire, zonale degeneratie en necrose van hepatocyten en verbrede sinusoïden in zone 3, passend bij leverstuwing en ischemie. Virale insluitlichaampjes waren niet aanwezig in de hepatocyten. De nieren vertoonden microscopisch geen afwijkingen, evenals maag, dunne darm en colon. Bacteriologisch onderzoek van de lever, longen en milt was negatief.

Vervolgonderzoek
Het sectiebeeld, gekenmerkt door ernstige beiderzijdse dilatatie van de ventrikels en cardiomegalie in combinatie met het ras, is suggestief voor dilatatieve cardiomyopathie. Idiopathische dilatatieve cardiomyopathie is beschreven bij volwassen Dalmatiërs (gemiddelde leeftijd bij diagnose 6.8 jaar). De pups hadden symptomen passend bij linkszijdig chronisch hartfalen met ernstige linker ventriculaire systolische dysfunctie en ernstige dilatatie van het linker ventrikel (1). Hartarrhythmiën zijn geen significante bevinding van dilatatieve cardiomyopathie bij dit ras, in tegenstelling tot de dilatatieve cardiomyopathie bij andere rassen (1,2). Bij een sectie moet men rekening houden met het feit dat het macroscopisch beeld van het hart een momentopname is, met in gevallen van overlijden door hartproblemen meestal decompensatie c.q. dilatatie van de ventrikels.

Diagnose
De aanwezigheid van leucocytose en anaemie was niet direct te verklaren door het sectiebeeld en de vervolgonderzoeken. Er waren geen aanwijzingen voor ontsteking in de verschillende organen en weefsels gevonden. Ook verliep bacteriologisch onderzoek van zowel longen, lever als milt negatief. Een door de antibiotica succesvol behandelde ontsteking kan echter niet worden uitgesloten. In het kader van longen, die door longoedeem gevoeliger zijn voor bacteriële superinfectie, kan men bijvoorbeeld denken aan een secundaire bacteriële bronchitis of beginnende longontsteking.

 

Foto 1

Foto 2.

Foto 3.

Literatuur: 
1. Freeman L.M., Michel K.E. et al., Idiopathic Dilated Cardiomyopathy in Dalmatians: 9 cases (1990-1995), J. Am. Vet. Med. Assoc. 1996, 209(9): 1592-6
2. Martin M.W.S., Stafford Johnson M.J., Celona B., Canine dilated cardiomyopathy: a retrospective study of signalment, presentation and clinical findings in 369 cases, J. of Small Animal Practice 2009, 50: 23-29

Met dank aan dierenarts Pier Prins, Dierenkliniek Winsum, voor het inzenden van de pup.