- Home
- Diergezondheid
- Dierziekten
- Influenza paard
Influenza
Influenza is een zeer besmettelijke griep die wordt veroorzaakt door een influenzavirus. Er zijn erg veel soorten influenzavirussen en veel diersoorten hebben een of meer ‘eigen’ influenzasoorten. Sommige influenzasoorten kunnen meerdere verschillende diersoorten besmetten. Ook paarden en ezels hebben hun eigen influenzavirussen, die niet besmettelijk zijn voor mensen. Influenza bij paarden is, net als rhinopneumonie, in Nederland niet meldingsplichtig bij besmetting.
Paardeninfluenza komt overal ter wereld voor behalve in Australië, Nieuw Zeeland en IJsland. In 2007 is er echter wel een grote uitbraak in Australië geweest, maar die is met veel moeite en hoge kosten bestreden. Australië wordt momenteel weer als vrij beschouwd.
Dierziekte informatie Influenza
Verschijnselen van influenza
Doorgaans begint de infectie met koorts en een droge hoest en vervolgens ook neusuitvloeiing. De paarden zijn vaak sloom, willen niet meer eten, vertonen soms spierpijn en/of slapte. Het grootste deel van de klinische symptomen verdwijnen meestal al binnen een week, maar de paarden blijven vaak veel langer hoesten. Secundaire infecties komen vaak voor, omdat het virus het slijmvlies van de luchtwegen beschadigt. Hierdoor krijgen bacteriën de kans om zich te vestigen. Deze paarden, vaak vooral jonge dieren, kunnen dan een longontsteking ontwikkelen. Het herstel van een paard met influenza gaat vaak langzaam, ook zonder complicaties. Wanneer de ziekte laat wordt ontdekt en het dier te weinig rust krijgt, kan volledig herstel 3 tot 6 maanden in beslag nemen. De symptomen van influenza zullen bij paarden en pony's die nog nooit gevaccineerd zijn veel erger zijn dan bij paarden die jaarlijks of tweemaal per jaar worden gevaccineerd. Paarden sterven in de Westerse wereld zelden aan influenza en de daarbij behorende complicaties. Toch kan dit incidenteel wel voorkomen vooral bij ongevaccineerde paarden en veulens (meestal van ongevaccineerde merries of onvoldoende biestopname).
Diagnostiek van influenza
In geval van griepachtige verschijnselen bij een paard kan door middel van een neusswab (aantonen van virus middels PCR-diagnostiek) of eventueel bloedonderzoek (aantonen van antilichamen middels serologische testen) onderzocht worden of het influenzavirus deze verschijnselen veroorzaakt. Omdat de meeste paarden in Nederland gevaccineerd zijn, zegt een eenmalig serologisch onderzoek weinig. Paarden hebben immers vaak antilichamen door de vaccinatie. Een acute infectie zou middels seroconversie/significante titerstijging kunnen worden bevestigd. Hiervoor zijn twee bloedmonsters nodig met minimaal 14 dagen tussentijd. PCR diagnostiek (een test die het genetisch materiaal van het virus aantoont) op een neusswab gaat veel sneller. Zo'n test geeft meestal al in 1-2 dagen een antwoord of de infectie onvoldoende biestopname).
Verspreiding van influenza
Influenza kan zich zeer snel verspreiden, omdat de incubatietijd kort is (1-3 dagen) en paarden het virus al uitscheiden voordat ze koorts krijgen. Vaak vertonen ze dan nog weinig klinische symptomen. Het virus wordt vooral overgedragen via hoesten en neuscontact, maar ook indirect via voerbakken, waterbakken en de handen en kleding van verzorgers. Stress, dichte huisvesting of langdurig transport vergroten het risico op besmetting en verspreiding. Influenza verspreidt zich bovendien sneller dan bijvoorbeeld rhinopneumonie, vooral omdat het influenzavirus zich via de lucht over tientallen meters kan verplaatsen.
Aanpak van influenza
Bedrijf afsluiten
Indien op een bedrijf influenza is vastgesteld, wordt geadviseerd om een gesloten management te hanteren tot 14 dagen na het verdwijnen van de klinische symptomen. Dit betekent: geen transport van paarden in of uit het bedrijf. Het is ook verstandig om niet deel te nemen aan evenementen zolang het bedrijf gesloten is. Ook niet-zieke paarden kunnen immers het virus uitscheiden.
Isoleren van het besmette paard
Verzorg het besmette paard apart (inclusief beschermende kleding en handen wassen) om verdere verspreiding binnen het bedrijf zoveel mogelijk te beperken.
Preventie van influenza
Vaccinatie is de belangrijkste preventieve maatregel tegen influenza. Toch kunnen ook goed gevaccineerde paarden ziek worden, vooral wanneer de laatste vaccinatie langer dan 6 tot 8 maanden geleden is. Dit komt doordat de hoeveelheid antilichamen na 6 tot 9 maanden afneemt. Bij een goed gevaccineerd paard zijn de klinische verschijnselen doorgaans minder ernstig dan bij een niet-gevaccineerd dier. Wanneer in de omgeving influenza is vastgesteld, kan het zinvol zijn om paarden die langer dan 6 tot 8 maanden geleden gevaccineerd zijn, een booster te geven. Het virus overleeft niet lang in de omgeving. Een goede reiniging, gevolgd door desinfectie met een geregistreerd middel, doodt vrijwel alle virusdeeltjes. Let op: alleen ontsmetten heeft geen effect, omdat desinfectiemiddelen pas werken als alle vuil eerst is verwijderd.