Zoomfunctie

Moeite met het lezen van de tekst? Vrijwel alle populaire browsers geven u controle over hoe groot websites worden weergegeven.

  • Windows
    Mac OS
  • Zoom in
  • Zoom uit
  • Zoom 100%
  • Muiswiel op / neer
Samen werken aan diergezondheid

Bijproducten voeren aan rundvee

Rundvee

Door de droogte deze zomer is er mogelijk in sommige gebieden te kort aan voer voor de koeien in de stalperiode en zoeken veehouders naar bijproducten om het rantsoen aan te vullen. Veehouders moeten daarbij rekening houden met het wettelijke kader van de GMP-regeling diervoedersector: met ingang van 1 januari 2004 mogen uitsluitend voedermiddelen worden gebruikt die zijn toegelaten door de EU volgens verordening uit 2017/1017 van 15 juni 2017. In deze verordening staat een lijst met producten en bijproducten vermeld die als diervoeder gebruikt mogen worden.

Overzicht bijproducten

Product  Max. gift volwassen runderen in kg/dag  Opmerkingen 
Aardappelen

rauw: 10-15

gestoomd: 10-20

 Bij hogere giften kan diarree en soms aardappeleczeem (verdikking en ontsteking van de huid) ontstaan.
Groene aardappelen en uitlopers bevatten het giftige solanine.
Aardappelen met aantasting van rot of schimmel zijn niet geschikt als voer.
Zoete aardappels   Kan 4-ipomeanol produceren. Deze stof is een natuurlijk verdedigingsmechanisme van de aardappel tegen schimmel en beschadiging en is zeer giftig. Opname van 4-ipomeanol geeft bij koeien benauwdheid en kan leiden tot sterfte.
Andijvie, spinazie, sla
 30 verdeeld over meerdere giften Bladgroenten hebben een zeer lage voedingswaarde.
Het nitraatgehalte kan nogal eens hoog zijn. Het meer dan drie dagen voeren van nitraathoudende gewassen kan dan tot plotselinge vorming van met-hemoglobine zorgen met sterfte als gevolg.
Verstrek daarnaast goed structuurhoudend voer.
Appels 15 Bij hogere giften bestaat kans op voederstoornissen.
De gift verdelen over de dag, ter preventie van dronken koeien door alcoholvergisting in de pens.
Melk kan afwijkende smaak krijgen bij het voeren van overrijp of rot fruit.
Augurken 30-35  
Bloembollen niet voeren Alle bloembollen kunnen pesticiden bevatten die ook in de melk terecht kunnen komen, dus het advies is om geen bloembollen te voeren.
Narcissen bevatten een alkaloïde, hetgeen een maag-darmontsteking en verlamming kan veroorzaken.
Loof van lelies, narcissen en irissen en irisbollen zijn giftig. De verschijnselen zijn koliek, diarree, sufheid, kwijlen, benauwd, slingerende gang, verlamming en sterfte.
Tulpenbollen bevatten snel schimmels die mycotoxinen (o.a. penicillines) kunnen produceren. Daardoor worden de pensbacteriën grotendeels gedood en zijn maagdarmstoornissen en soms zelfs sterfte het gevolg.
Zonnebloemen   Het hoge gehalte aan vetten kan in de pens problemen met de vertering opleveren.
Brood 2-3 Bij hogere giften bestaat risico op pensverzuring.
Komkommers en tomaten 50 Bevatten weinig voedingswaarde.
Tomaten bevatten erg veel kalium, dus niet aan droge koeien voeren in verband met mogelijke optreden van melkziekte /magnesiumgebrek.
Komkommers kunnen veel nitraat bevatten.
Kool 15 Start bij alle koolsoorten met een lage gift en voer deze geleidelijk op tot maximaal 15 kilo.
Bij overdosering bestaat kans op bloedafbraak en bloedwateren doordat dimethyl-disulfide ontstaat. Deze problemen treden soms pas een tot zes weken na de start van het voeren op. Vooral hoogdrachtige en verse koeien zijn gevoelig. Na het staken van de gift kan het nog zes tot acht weken duren voor volledig herstel van de bloedarmoede.
Er kunnen problemen ontstaan met de werking van de schildklier door het goitrine in de kool.
Ook nitraatvergiftiging is mogelijk.
Spruiten 10-15 Zie kool. 
Spruitkoppen en -stengels 15-20 Zie kool.
Sperzie- en snijbonen 5 per 100 kg lichaamsgewicht Sperziebonen en snijbonen hebben een hoge voedingswaarde, maar bevatten een bittere stof waardoor de koeien dit product minder graag opnemen.
Rauwe bonen bevatten antitrypsine wat de eiwitopname remt. Daarom wordt humaan geadviseerd bonen altijd minimaal 5 minuten koken om de antitrypsine-activiteit te verwijderen. In hoeverre dit voor runderen effect heeft is onbekend.
Uien 6-10 Aan melkvee geen uien voeren in verband met geur aan melk.
Uien bevatten het giftige n-propyl-disulphide. Vergiftiging uit zich door slechte voeropname, versnelde hartslag en ademhaling, slingerende gang, anemie, bleke of gele slijmvliezen, bloedwateren en donkere mest.
Begin met maximaal 1 kilo per dier per dag en verhoog de gift in drie weken tot 6 kilo. Omdat het gehalte van de giftige stof per partij uien sterk verschilt, moet bij een nieuwe partij opnieuw met 1 kilogram per dier per dag gestart worden en weer langzaam opvoeren.
Voer niet meer dan 10 kilo. Jongere dieren zijn minder gevoelig, maar voer ook hier nooit meer dan 25 procent op basis van de dagelijkse drogestofopname.
Stop in verband met de geur aan het vlees drie weken voor het slachten.
Witlof 10-15

Aan melkvee maximaal 10 tot 15 kilo product of ongeveer 3 kilo droge stof.
Bij te hoge giften krijgt melk een afwijkende smaak.
Aan witlofwortels kan veel grond kleven, het wassen van de wortels is gewenst. Opname van veel grond kan een negatief effect hebben op pens- en darmwerking, geeft risico op opname van Listeria- en Clostridium bacteriën en heeft een negatief effect op de benutting van sommige spoorelementen zoals koper.
Wortelen
 20-25  

Oude browser

We zien dat u gebruik maakt van een verouderde browser. Niet alle onderdelen van de website zullen daardoor goed functioneren. Download nu de laatste versie van uw browser om veilig te kunnen surfen.