Dierziekte informatie PIA
Pathogenese
Voorkeursplaats van de bacterie zijn de cryptcellen in het ileum. De incubatietijd is 5 dagen, uitscheiding begint vanaf 7 dagen na een (experimentele) besmetting.
Pathologische darmafwijkingen zitten vooral in het tweede deel van de dunne darm.
De pathogeniteit / virulentie is afhankelijk van
- antigene belasting (aantal bacteriën)
- omstandigheden in de darm (co-pathogeniteit)
De exacte relatie tussen voeding en Lawsonia is onduidelijk, maar een grote verandering in het gebruik van grondstoffen kan aanleiding zijn voor een (klinische) uitbraak.
Klinische verschijnselen van PIA
Acute haemorrhagische vorm
- Vooral bij varkens van 5 tot 8 maanden, soms met acute sterfte.
- Donkere tot zwarte mest, soms met bloed vermengd.
- Bleekheid.
Chronische vorm (PE)
- Vaak in aansluiting op een acute uitbraak.
- Beeld van ongelijke, bleke varkens en geleidelijke vermagering.
- Sectie: chronische verdikking van het laatste deel van de dunne darm.
Diagnose van PIA
Afweerstoffen: ELISA. Test met matige sensitiviteit en specificiteit.
Antigeendetectie: kwantitatieve PCR.
De uitslag vermeldt het aantal KVE (kolonie vormende eenheid) per gram mest. De verdeling van het aantal bacteriën per gram is te zien in figuur 1. Meer dan 106 KVE gaat vaak gepaard met klinische klachten.
Figuur 1
Acute vorm
Pathologie: vaak bloedingen in de tweede helft van de dunne darm, met name het ileum.
Histologie: microabcesjes met bacteriën in de darmcellen (Warthin-Starry kleuring).
Chronische vorm
Vaak typische verdikte ileumwand, ook bij slachthuisinventarisatie waarneembaar.
Beoordeling (ook histologisch) van het ileum.
Risicofactoren voor PIA
Insleep via besmet fokmateriaal.
Verspreiding via mest. Lawsonia kan twee weken overleven in mest.
Aanpak van PIA
Behandeling van acute ziektegevallen met antibiotica.
Eradicatie is tot nu toe geen succes.
Preventie van PIA
Hygiënemaatregelen en vaccinatie.
Vaccinatie is een serieuze optie. Naast een oraal vaccin, is er ook een parenteraal vaccin beschikbaar.