(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 11 november 2023)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betreft een bedrijf met leghennen (scharrel en uitloop), met twee etagestallen met in totaal 64.800 kippen (Dekalb en Crystal Nick; 27 weken leeftijd).
Reden van bezoek
Er waren problemen in één stal. De kippen in deze stal waren maandag 6 november voor het eerst weer naar buiten gegaan. Gemiddeld vier dode kippen per stal per dag. Donderdag 9 november acht dode kippen in de stal met problemen, de volgende dag 36 dieren en op de dag van het bezoek al meer dan 100. De stal met problemen heeft vier compartimenten en de meeste problemen waren in het achterste compartiment. De bedrijfspracticus stelde op vrijdag 10 november bij 6 van de 7 hennen necrotiserende enteritis vast. De veehouder meldde dat er op 9 november een voerstoring was. Daarom is uit voorzorg gestart met behandeling met tylosine om clostridium tegen te gaan.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
Alleen de stal met problemen is bezocht. Opvallend was dat de kippen in de twee achterste compartimenten rustiger waren dan in de twee voorste compartimenten. In het achterste compartiment waren er naar schatting meer dan 100 (van de kleine 5.000 per compartiment) dieren ziek: voelden te warm aan, depressief, kroppen matig tot goed gevuld, waterdunne mest bij de zieke dieren. Geen luchtwegproblemen, ogen schoon, geen cyanose. Voer- en wateropname: geen dip. Eiproductie: goed. Geen neurologische verschijnselen.
Sectiegegevens
Sectie uitgevoerd op enkele kippen: uniform beeld van puntbloedinkjes in het vet rondom hart en klier-/spiermaag en aan de binnenkant van de borstkap. Milt: niet vergroot, maar wel witte vlekken zichtbaar. Alle dieren acuut sterk doorbloede en ontstoken follikels. Krop en magen gevuld met voer, darmen leeg. Darmen zagen er verder rustig uit: geen coccidiose of enteritis. Lever en nieren: niet afwijkend. Luchtzakken schoon. Geen beeld van bacteriële infectie. Caecale tonsillen: geen afwijkingen. Luchtpijp en neusholten: geen afwijkingen.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 24 juli 2023)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betreft een bedrijf met biologische leghennen, 48 weken leeftijd; koppelgrootte: 10.945 dieren. De dieren hadden sinds vrijgeven uitloop weer toegang tot de uitloop (2 weken).
Reden van bezoek
Een toename in uitval: op de dag voor het bezoek 15 dieren, op de ochtend van het bezoek 75-85 dieren. Productiedaling nog niet merkbaar. Voeropname: 124 gram op 23 juli, 119 gram op de dag van het bezoek. Sinds enkele dagen ook veel meer ontkleuring van de eieren, wat in eerste instantie werd toegekend aan het buiten lopen van de dieren (zonlicht).
Algemene indruk/koppelbeoordeling
Rechterdeel van de stal: dieren actief. Linkerdeel van de stal (gescheiden door gaas): her en der een zieke kip voorin en een enkele dode kip. Vooral zieke, treurende dieren links achterin de stal (0,5%). In dit deel naaste dode dieren tientallen trage dieren met beeld van malaise. Poten voelden warm aan.
Sectiegegevens
Sectie op twee dode dieren: necrotische haarden in de lever (zie foto), miltzwelling, één dier ook een peritonitis en ei aanwezig in oviduct (acute sterfte). Sectie op levende zieke dieren (3): beeld van peracute sterfte, voer in krop en maag en normale darmvulling. Eerste macroscopisch beeld niet afwijkend, waarbij misschien sprake kan zijn van een reactieve milt. Dieren in productie met een ei in eileider.
DDX: naast vogelgriep onder andere vlekziekte, Campylobacter en Histomonas (leverafwijking).
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 25 januari 2023)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betrof een bedrijf met vermeerderingseenden; ca. 7.900 eenden verspreid over 7 stallen.
Reden van bezoek
Productiedaling en daling voeropname.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
De verschijnselen waren het meest uitgesproken in twee stallen. Eén stal (ca. 860 dieren) liet dieren zien die ietwat stiller waren dan valt te verwachten van gezonde dieren. Hierbij zijn geen dode of zieke dieren gezien. De andere stal (ca. 2.300 dieren) liet dieren zien die beduidend stiller waren. Hierbij werden ca. 10 dieren gezien die ziek waren. Geen uitval.
Sectiegegevens
Sectie op één recent dode eend (ca. 2 uur): dier in productie, geen duidelijke klinische afwijkingen gevonden.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 25 januari 2023)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betrof een legbedrijf met drie stallen met wintergarten: totaal 57.000 dieren.
Reden van bezoek
Verhoogde uitval: normaal vier dode dieren per dag. In de ochtend van 25 januari 25 dieren dood. Bij bedrijfsbezoek, 1,5 uur na laatste
verwijdering van alle dode dieren, 50 dood.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
Dode dieren over de hele stal heen verdeeld. Weinig zieke dieren (10). Geen afwijkingen van water- en voeropname en geen verandering
van eiproductie.
Sectiegegevens
Sectie op zes dieren: 1x E. coli-beeld, 1x lokale necrotiserende enteritis, overige vier dieren: in productie, stuwing van ovarium, leverzwelling, geringe miltzwelling, rest niet afwijkend (geen bloedingen).(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 16 januari 2023)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betrof een legbedrijf met twee stallen met circa 60.000 leghennen van 63 en 65 weken oud.
Reden van bezoek
Twee opeenvolgende dagen met verhoogde uitval in één stal. Op de dag van het specialistenteambezoek was de uitval zeer sterk opgelopen.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
De verschijnselen waren het meest uitgesproken in één afdeling van de getroffen stal: met name in de voorste afdeling van de bovenste verdieping was het doodstil. In totaal liep de uitval op naar meer dan duizend. Zieke dieren waren er in verhouding tot het aantal dode dieren weinig. Zieke dieren waren lusteloos en zaten bol. Enkele dieren hiervan hadden tremoren en waterige uitvloeiing. Tijdens het bezoek zijn geen dikke koppen en geen luchtwegproblemen waargenomen.
Sectiegegevens
Bij sectie op vier recent dode dieren werd bij vier dieren beslag op de luchtzakken waargenomen met meer of minder waterige, gele ontstekingsvloeistof. De dieren hadden kleine milten en één dier had puntbloedingen in de kliermaag.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 20 november 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Bedrijf met 25.000 vleeskuikengrootouderdieren van bijna 55 weken oud.
Reden van bezoek
Toenemende uitval in één stal van de vier stallen. Uitval 18 november 17 dieren, 19 november 55 dieren, dag van de melding ‘s ochtends rond de 200 dieren. Productie, voer- en wateropname waren onveranderd, behalve een daling naar rato van het aantal uitgevallen dieren.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
Tijdens de inspectie (in de middag) >300 dode dieren in de stal en veel zieke dieren (sloom, bol zitten, een enkel trillend dier en een enkel benauwd dier).
Sectiegegevens
Belangrijkste sectiebevindingen (van meer naar minder voorkomend): fibrinedraden in de buikholte (en een enkele keer rondom ovarium/follikels), petechiën in het pericard, gezwollen milt (met witte stippen en/of afwijkend aspect), puntbloedingen op alvleesklier, ascites in combinatie met gestuwde lever en hydropericard, petechiën in vet rondom spiermaag, geringe puntbloedingen in kliermaag, geringe hyperemie en/of bloedingen follikels. Bij een enkel dier dunne mest en enteritisbeeld.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 20 november 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Legbedrijf met koppel van circa 23.000 hennen. Ten tijde van het bezoek waren daar door langdurig aanhoudende problemen nog circa 15.000 hennen over, van ondertussen 72 weken oud. Op het bedrijf worden ook koeien gehouden.
Reden van bezoek
Hoge uitval. Normaal al aan de hoge kant door Pasteurella multocida-problemen. Gisteren opeens over de 100 doden en dalende voer- en wateropname. Op de ochtend van het specialistenteambezoek bij betreden van de stal opnieuw veel doden, waarop de veehouder alarm geslagen heeft.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
Zeer veel doden en veel zieke dieren. Zieke dieren zaten bol, en waren lethargisch. Sterfte was verspreid door de hele stal heen. De kippen waren veel te stil.
Sectiegegevens
2x dood: 2x conditie normaal en eierstok in productie. 2x cyanose kam. 2x leverzwelling en miltzwelling met witte haardjes in de milt.1x ziek: conditie normaal en eierstok in productie. Cyanose kam. Acute peritonitis.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 18 november 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Leghennenbedrijf met circa 223.000 hennen. Veehouder heeft ook stallen op meerdere andere locaties.
Reden van bezoek
Verhoogde uitval in stal 1A (onderste verdieping). Op de ochtend van het bezoek plots 30 doden, tegelijk dierenarts gewaarschuwd. Bij een volgende ronde door de stal, tijdens het wachten op de NVWA, had de veehouder reeds 100 doden geraapt.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
Veel doden, vooral in de legnesten, en veel zieke dieren. Zieke dieren zaten bol en waren lethargisch. Sterfte was vooral vooraan in de stal, met name in het tweede compartiment.
Sectiegegevens
2x dood en 2x ziek dier. Steeds conditie goed, eierstok in productie, oedeem darmscheil en in overige serosale vliezen, een enkele keer miltzwelling, een enkele keer enkele bloedingen in de kliermaag. Krop zit nog vol voer.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 9 november 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Vleesvermeerderingsbedrijf met circa 46.000 dieren van 48 weken oud verdeeld over 5 stallen.
Reden van bezoek
Pluimveehouder merkte op de ochtend van het bezoek verhoogde uitval op in stal 4. Van de 8.900 dieren aanwezig in deze stal liep de uitval op naar 15.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
Ten tijde van het bezoek, net na het middaguur, was de uitval verder opgelopen naar in totaal circa 50. De uitval en ziekte trof zowel de hennen als de hanen. Naast de verhoogde uitval vielen circa 50 zieke dieren op, die zaten bol en snakten naar adem. De uitval en zieke dieren waren verspreid over de hele stal en met name op de beun (beiderzijds). Geen afwijkingen in de voeropname, wateropname en productie.
Sectiegegevens
Op sectie waren slechts geringe afwijkingen waarneembaar. Enkele dieren hadden blauwe kammen en lellen. Daarnaast werden reactieve en gemarmerde milten en puntbloedingen op binnenkant van de borstkas, op het hart en op de overgang van kliermaag naar spiermaag waargenomen.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 31 oktober 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Opfoklegbedrijf met een koppel van ca 75.300 opfokhennen van 20 weken oud in kooihuisvesting.
Reden van bezoek
Er was gering verhoogde uitval in de betreffende stal. Twee dagen voor bezoek 6 dieren dood, dag voor bezoek 7, op ochtend van bezoek 8. Bijna alle uitval was dicht bij elkaar in enkele aangrenzende kooien. Bij sectie op deze dieren op de bedrijfslocatie door de practicus werd op basis van de bevindingen een verdenking uitgesproken op basis van bloedingen in de poot en bloed in de trachea’s.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
Er was slechts een zeer klein aantal zieke dieren, verspreid over circa vier aangrenzende kooien die zich midden in de stal bevonden. De rest van het koppel oogde gezond, alhoewel er bij nadere inspectie een dode hen met bloedingen in de poten gezien werd op circa tien kooien afstand van de haard. Zieke dieren hadden cyanose van de kam, zaten bol met dichtgeknepen ogen en hadden in het vermoedelijke eindstadium rode verkleuring van de onbevederde delen van de poten.
Sectiegegevens
Vier zieke dieren geëuthanaseerd voor sectie: 4x uitgebreide bloedingen in de poten, uitgebreide cyanose van de kam, vrij bloed in de trachea en bloedingen in de kliermaag. 3x enkele puntbloedingen rondom en op het hart, 2x oedeem van de lellen, 2x pancreasnecrose, 1x subcutaan oedeem rondom de krop met bloedingen in de kropwand, 2x geringe conjunctivitis.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 30 oktober 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Bedrijf met drie stallen en totaal 30.000 COBB-grootouderdieren van 27 weken oud.
Reden van bezoek
Melding in verband met verhoogde uitval. Verhoogde uitval stal 1, afdeling 1 (hanenlijn), merendeel hennen en verdeeld over de afdeling. Dag voor de melding 5 dieren. Op de ochtend van de melding 25 dieren. Geen water- of voeropnamedaling. Ook geen afwijkingen in de productie.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
Bij inspectie opnieuw dode dieren in één afdeling. Echter, een deel niet recent dood (pluimveehouder had niet alles geraapt). Nog 4-5 verse dode dieren tijdens inspectie. Een enkel (5-10) minder actief dier en twee dieren met een eenzijdig dikke kop (hennen).
Sectiegegevens
In de ochtend is op 5 dode dieren sectie uitgevoerd. Bij deze 5 dieren werd een afwijkende milt gevonden (gemarmerd en stippen) (zie foto). Tevens werd bij 4 dieren een te rode luchtpijp gevonden. Bij een aantal dieren was er ook sprake van hyperemische of slappe eifollikels (zie foto) en in een enkel geval in regressie gaande eifollikels. Tevens werden bij een enkel dier puntbloedingen gezien in de darm in het buikvet, op de buitenkant van de maag in het vet en onderhuids op het dijbeen (met vaatinjectie). ‘s Middags opnieuw sectie op 4 recent dode dieren. Gemengd sectiebeeld. Twee dieren met peritonitis, twee dieren met vergrote afwijkende milt (tekening en witte puntjes) en in regressie gaande follikels met een hyperemisch beeld. Bij een van deze dieren ook een pericarditis. Tevens was bij één van de deze dieren de trachea te rood.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 27 oktober 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betreft een bedrijf met vijf stallen en in totaal 25.000 vleesvermeerderingsdieren van 27 weken oud.
Reden van bezoek
Op de ochtend van het bezoek waren er nog geen bijzonderheden. Eind van de middag vond de veehouder in één stal (van 7.400 dieren) plotseling 3 dode dieren. Dit liep op naar 46 dode dieren (hennen en hanen) aan het begin van de avond.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
Voeropname, wateropname en productie geen afwijkingen. Slechts enkele dieren (minder dan 10) met klinische afwijkingen. De klinische afwijkingen bestonden uit bol zitten en blauwe kopversierselen. Een enkel dier had respiratoire klachten of zenuwverschijnselen.
Sectiegegevens
Sectie verricht op 6 hennen en 2 hanen. Minimale afwijkingen geconstateerd. Twee dieren met een reactieve milt en drie dieren met een necrotiserende pancreatitis. Daarnaast had één van de hanen een overvuld hartzakje en ascites en de andere had een peritonitis.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 21 oktober 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Meerleeftijdenbedrijf met vleeskalkoenen; 7 en 13 weken oud.
Reden van bezoek
Verhoogde uitval en stille dieren in een stal met 13 weken oude kalkoenen. De kalkoenhouder was om drie redenen ongerust: (1) het betrof dezelfde stal als in maart 2022 (vogelgriep), (2) uitval tot dag van de melding zeer laag en op de ochtend van de melding ineens vijf dieren dood, en (3) het beeld in de stal, en het gedrag van de dieren, leek sterk op het gedrag in maart. Voer -en wateropname waren op moment van bezoek niet afwijkend. Pas de dag daarna zakte de voeropname iets in, wateropname bleef gelijk.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
De algemene indruk van het koppel was goed. Er was geen een enkel ziek dier waarneembaar. De dieren waren iets te rustig, maar ze oogden zeker niet ziek. Bij de dode dieren viel de mest rondom de cloaca op en de houding van de dieren: ze lagen voorover met de nek achterover.
Sectiegegevens
Meest opvallend op sectie waren de milten. Milten waren vergroot, niet mooi ovaal, met witte stippen erin. Eén dier met eenzijdige
longontsteking. Verder geen bijzonderheden. Milten zagen er hetzelfde uit als in maart.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 20 oktober 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Bedrijf met 53.000 witte leghennen, 85 weken oud, 1 stal met 2 verdiepingen.
Reden van bezoek
Uitval. Voer en water normaal, productie ook. Op de ochtend van het bezoek 15 dieren dood, tijdens het bezoek rond de 50.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
Vrijwel alleen achter in het hok op de grondverdieping. Enkele tientallen slome dieren, deels met dikke kam, lellen en te rode poothuid.
Sectiegegevens
Sectie op 15 dieren: deels veel oedeem rond de kop, enkele dieren met puntbloedingen rond hart, 1x kliermaag. Enkele luchtpijpen licht ontstoken. Diverse met wat te grote milt met tekening. Enkele met ernstige eierstokontsteking. Geen bacterieel beeld.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 19 oktober 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Bedrijf met drie stallen met twee verdiepingen en drie verschillende leeftijden, en met circa 104.000 kippen per stal. De getroffen stal lag tegen het eierlokaal aan.
Reden van bezoek
Verhoogde uitval in de stal met dieren van 67 weken leeftijd. Uitval was normaal rond de 5 per dag. Op 18 oktober iets verhoogde uitval en op de dag van het bezoek 19 oktober te veel uitval. Uitval was aanwezig in één afdeling van de 6. Overige afdelingen geen uitval en geen ziekteverschijnselen. Water- en voeropname was nog normaal, alsook de eiproductie.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
De uitval was vooral aanwezig in de bovenverdieping. Er waren massaal dode dieren aanwezig (inschatting pluimveehouder: 40.000 dieren) en de dieren waren te stil. Links vooraan was de toestand erger dan achterin. Dieren die nog leefden waren (ernstig) ziek: bol zitten, cyanose, neurologische verschijnselen, conjunctivitis, waterige diarree (gelig), zwelling kammen. Alle hennen, de dode, stervende en nog enigszins levende hennen hadden allen volle kroppen.
Sectiegegevens
Volle krop en maagdarmkanaal gevuld, te veel vocht in de buikholte, vuil darmscheil, wat bloedinkjes in het duodenum, conjunctivitis, roodheid rondom de larynx. We hebben geen puntbloedingen gezien op spieren. Lever 1x iets bol. Ook is leverzwelling met tekening gezien.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 15 oktober 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betreft een bedrijf met vleeskalkoenen met 3 stallen met totaal 23.850 dieren.Reden van bezoek
Er was sprake van verhoogde uitval in één stal met 4800 dieren van 10 weken leeftijd. De dag ervoor was er sprake van 25 uitval. Op basis van het sectiebeeld (bacterieel beeld met hartzakje/luchtzakontsteking) was een behandeling gestart. Op de dag van de melding 15 oktober was de uitval ‘s ochtends 20 dieren en ‘s avonds 80 dieren. Ook was er sprake van opnieuw 20 zieke dieren. De wateropname was gezakt met 20% en de voeropname met 40%. Er zat al geruime tijd geluid op het koppel (entreactie).Algemene indruk/koppelbeoordeling
Tijdens de inspectie 15 oktober om 21 uur was de selectie van 18 uur merendeel dood of stervende en was er opnieuw sprake van ongeveer 30 zieke dieren. Het beeld in de stal was te rustig. Aangetaste (dood en ziek) dieren waren verdeeld over de hele stal. Dieren lagen met afwijkende kopstanden en met de poten onder zich. Er was sprake van enkele dikke koppen. Er was geen sprake van verkleuringen van de huid of poten. Bij zieke dieren werd wit vuil rond de cloaca gezien en was er sprake van een waterdunne uraatfractie i.p.v. mest.Sectiegegevens
Bij sectie was er sprake van een geringe luchtzakontsteking, zowel bij de levende als de dode dieren. De luchtzakafwijkingen waren onvoldoende om een verklaring te zijn voor de sterfte. Daarnaast was er sprake van een duidelijke tracheïtis. Eenmaal werden puntbloedingen op het hartzakje vastgesteld en bij enkele dieren was er sprake van puntbloedingen in de kliermaag.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 14 oktober 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betreft een bedrijf met vleeskuikens (traaggroeiend) met 4 stallen met totaal 82.000 (4 x 20.500) dieren.Reden van bezoek
Er was sprake van lokaal verhoogde uitval in één stal. De dag ervoor was de uitval ‘s morgens 15 dieren (ook lokaal) en ’s middags 3. De volgende ochtend was er sprake van honderd dode dieren. Er was sprake van een geringe daling van voeropname.Algemene indruk/koppelbeoordeling
Meerdere zieke dieren; deel met gezwollen kop en cyanose. Verdeeld over de hele stalSectiegegevens
Bij sectie was er sprake van tracheïtis, zeer veel spierbloedingen, vergrote milt met tekening.(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 13 oktober 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betreft een bedrijf met totaal ca. 68.000 slachtopfokvermeerderingdieren. Het betrokken koppel was 11 weken oud.Reden van bezoek
Er was sprake van verhoogde uitval in één stal. De dag voor de melding 25 dode dieren in deze stal. De dag van de melding 70 dieren uitval in genoemde stal en beginnende uitval in twee andere stallen.Algemene indruk/koppelbeoordeling
Tijdens de inspectie van de stal met verhoogde uitval waren er een 20-tal dode dieren, bovenop de uitval van die ochtend. De uitval was voornamelijk lokaal. Ook her en der (maar vooral lokaal) zieke dieren. De zieke dieren zaten bol, er was sprake van conjunctivitis, soms oedeem van de kop en vaak cyanose van de kop en de poten (zie foto 1). De voer- en wateropname waren niet afwijkend.Sectiegegevens
Bij sectie van 4 recent dode dieren was er bij alle 4 sprake van witte haardjes in de milt en van cyanose van de kop. Tevens was bij 3 dieren sprake van cyanose poten en bij twee was tevens sprake van oedeem rondom het oog.
Bij sectie op 1 geëuthanaseerd ziek dier was er sprake van witte haardjes in de milt, cyanose van de kop en de poten, oedeem rondom oog en schuim op de ogen (zie foto 2).
Foto 1. Cyanose van de kop en de poten Foto 2. Oedeem rondom oog en schuim op de ogen
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 11 oktober 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betrof een vleeskuikenbedrijf met twee stallen. Kuikens van een trager groeiend ras van 46 dagen, 2 dagen voor slacht. Bedrijf gelegen in een watervogelrijk gebied.Reden van bezoek
Op 10 oktober ineens sterk verhoogde uitval (150-200) in stal 2 (24.300 dieren), ervoor veel minder, maar de lijsten ontbraken. Op de ochtend van het bezoek ongeveer 300 dieren dood door hele stal heen, erg weinig zieken (max. 20). Eén keer trillende kop. Soms iets geluid.Algemene indruk/koppelbeoordeling
Aan veel dode dieren was zo niets te zien, grofweg 10% met dikke koppen (dikke lellen, oedeem tussen lellen) en blauwe kop, zelfde met bloedingen poothuid.Sectiegegevens
Sectie op zes verse dode dieren: 2x gezwollen lellen, oedeem onderkaak, cyanose kop. 1x bloederige tracheïtis, 2x geringe tracheïtis. 3x oedemateuze longen. Geen (punt)bloedingen in/bij de organen. 4x matige miltzwelling met 1x duidelijke necrosetekening.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 9 oktober 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betreft een vleeskuikenbedrijf met circa 80.000, 5 weken oude vleeskuikens (trager groeiend ras) gehuisvest in drie van de vier aanwezige stallen.Reden van bezoek
Verhoogde uitval in één stal met 43.000 dieren: op 7 oktober 31 dieren, 8 oktober 87 dieren, en de ochtend van de melding op 9 oktober rond de 300 dieren.Algemene indruk/koppelbeoordeling
Ten tijde van het bedrijfsbezoek weer 30 dieren dood. Uitval was lokaal. Er was geen sprake van een voer- of wateropnamedaling.Sectiegegevens
Geen sectie uitgevoerd.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 7 oktober 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betreft een bedrijf met één stal met leghennen met een leeftijd van 28 weken.Reden van bezoek
Koppel begin productie (96-98%), geringe uitval.Algemene indruk/koppelbeoordeling
Geen ziektebeeld in het koppel; geen zieke dieren. Geen afwijkingen voeropname, wateropname of productie/schaalkwaliteit..Sectiegegevens
10x sectie: 2 keer beginnende peritonitis. Andere dieren geen specifieke afwijkingen: oedeem tussen de kaaktakken, puntbloedingen coronaire vet en nieren, geringe leverzwelling, geen afwijkingen van de milt. Twee dieren met puntbloeding in kliermaag en in duodenum.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 3 oktober 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betreft een bedrijf met vier stallen met vleeskuikens van een trager groeiend ras, met een leeftijd van 8 weken. Goede hygiënestatus, weinig wilde vogels in de omgeving (meeuwen op geploegd land), slootkanten gemaaid: veel stof.Reden van bezoek
In stal 3 licht verhoogde uitval op een koppel van 22.000 trager groeiende vleeskuikens. Zaterdag 1 oktober en zondag 2 oktober 5 dieren, maandag 26 stuks. De dierenarts gaf aan dat er bij sectie onverklaarbare afwijkingen aanwezig waren (grote milt).Algemene indruk/koppelbeoordeling
Het koppel maakte een gezonde indruk. Een enkel dood dier (10) verdeeld over de gehele stal.Sectiegegevens
Enkele dieren met gering oedeem op de kop, roodheid van de luchtpijp en gering hydropericard (geen algemeen beeld bij sectie), geen bloedingen, meerdere dieren met leverzwelling en miltzwelling, bloedrijke longen.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 2 oktober 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Op het moment van het specialistenteambezoek waren er circa 7.500 vermeerderingseenden aanwezig verdeeld over vijf afdelingen/stallen.Reden van bezoek
Er was sprake van sterk verminderde voeropname en productie. De dag vóór het bezoek merkte de veehouder in één hok op dat de dieren iets rustiger waren dan normaal. De voeropname en productie bleven iets achter. De ochtend van het bezoek was dit in twee andere hokken ook het geval. In het hok met de meeste problemen was de productie zeer plotseling met 80% gedaald. Ook de voeropname was hier gedecimeerdAlgemene indruk/koppelbeoordeling
In de stal met de meest uitgesproken problemen was het koppel te rustig en te stil. In dit hok was de uitval verhoogd van 1 à 2 per dag naar 20. Er waren geen respiratoire klachten of zenuwverschijnselen te zien. Behalve dat de dieren rustig en stil waren, vertoonden ze geen klinische verschijnselen.Sectiegegevens
N.v.t.(Bedrijf bezocht door NVWA-eenmansspecialistenteam op 29 september 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betreft een vleeskuikenbedrijf met 28.000 dieren van 56 dagen oud.
Reden van bezoek
Uitval al een aantal dagen te hoog. Er werd gedacht aan problemen door Clostridium. Op de dag van het bezoek liep de uitval op naar meer dan 20% in één stal. In de andere stal waren geen problemen.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
Veel dode dieren. Een deel van de dode en zieke dieren hadden blauwverkleuringen, zwellingen en onderhuidse bloedingen aan de poten, kop, lellen en kammen. Daarnaast enkele dieren met milde respiratoire klachten en enkele dieren met diarree. Er zijn geen zenuwverschijnselen waargenomen.
Sectiegegevens
N.v.t.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 29 september 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betreft een leghennenbedrijf met twee stallen en in totaal 15.000 dieren.
Reden van bezoek
De pluimveehouder constateerde op de ochtend van de dag van het bezoek problemen in de stal met 9.000 dieren verdeeld over drie afdelingen. De problemen waren geconcentreerd in de middelste afdeling, hier vond de pluimveehouder plots meer dan 15 dode dieren van de in totaal 3.000 dieren in deze afdeling.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
Zoals eerder vermeld waren de problemen het meest uitgesproken in één afdeling van 3.000 dieren. Hier waren veel (10%) zieke dieren te zien en het was in deze afdeling duidelijk rustiger en stiller dan in de andere afdelingen. Zieke dieren vertoonden algemene ziekteverschijnselen zoals bol zitten en lusteloosheid. Er waren geen zenuwverschijnselen en geen respiratoire klachten waarneembaar. Een enkel dier had een gezwollen kop/kam/lellen.
Sectiegegevens
Sectiebevindingen op drie recent dode dieren: twee keer buikvliesontsteking, een keer puntbloedingen aan de binnenkant van de borstkas, een keer longbloeding, een keer brosse lever. Sectie op ziek dier: geen afwijkingen.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 25 september 2022.)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betreft een bedrijf met regulier gehouden vleeskuikens, en problemen in een stal met circa 50.000 kuikens van 33 dagen oud.
Reden van bezoek
Er was sprake van verhoogde uitval sinds 21 september. Er waren op die dag circa 30 dieren dood, op 22 september een 60-tal dieren, op 23 september 120 dieren, op 24 september 340 dieren en op 25 september (dag van het bezoek) tegen 12 uur reeds 430 dieren.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
Veel dode dieren door de stal heen (geschat op ten minste nog eens 150 dieren). De dode dieren lagen vaak in groepjes bij elkaar. Geen zieke dieren. Het koppel oogde verder mooi.
Sectiegegevens
Sectie op vijf recent gestorven dieren: vier dieren met miltzwelling, acute geringe fibrineuze perihepatitis en donkere natte longen met schuim in de luchtpijp (longoedeem), één dier met geringe hydrops ascites.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 18 september 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betreft een bedrijf met ouderdieren (vleesvermeerdering). Het bedrijf heeft drie stallen met in totaal 39.000 dieren van 62 weken leeftijd. Het bedrijf is in 2018 ook geruimd voor AI, destijds ook in dezelfde stal begonnen.
Reden van bezoek
Er was sprake van verhoogde uitval in één stal (29 dood op 14.000 dieren). De uitval betrof met name hanen en was lokaal aanwezig in de stal. De dag ervoor was er sprake van één dier uitval. Op de dag van melding was de uitval rond de veertig dieren (meerderheid hanen).
Algemene indruk/koppelbeoordeling
Bij inspectie van het koppel waren er rond 150 zieke dieren (merendeel hanen) aanwezig in de stal, waarbij het merendeel van de zieke dieren duidelijk lokaal aanwezig was in het middenpad van de stal (in het midden). In de buitenpaden enkele zieke hanen, lokaal en in het midden. De hanen zaten ineengedoken, waren ziek (treuren), benauwd en sommige dieren vertoonden dikke koppen. Tijdens inspectie opnieuw vijf dode dieren (4x haan en 1x hen).
Sectiegegevens
Opvallend waren tracheïtis, pericarditis, miltzwelling en gezwollen nieren.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 17 september 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betreft een bedrijf met vleeseenden (ongeveer 23.000) en vleeskuikens (ongeveer 21.000).
Reden van bezoek
Zenuwverschijnselen en licht verhoogde uitval bij de eenden. Bij de vleeskuikens geen bijzonderheden.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
Problemen met name in één stal met circa 5.300 eenden. Ongeveer 1 procent van de dieren was ziek en bij de meeste dieren uitte dit zich in zenuwverschijnselen. In de twee andere stallen met eenden waren de ziekteverschijnselen hetzelfde, maar dan bij slechts enkele dieren.
Sectiegegevens
Sectie op vier gestorven dieren en één ziek dier: geen afwijkingen waarneembaar.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 15 september 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betreft een bedrijf zes stallen met vleeskuikens van een trager groeiend ras.
Reden van bezoek
De problemen deden zich voor in stal 4 waarin zich 15.000 vleeskuikens bevonden. Een dag vóór het bezoek van het specialistenteam vond de veehouder een aantal meer dode dieren dan normaal. Toen in de ochtend van het specialistenteambezoek de uitval nog verder steeg (naar 70 dieren) trok de veehouder aan de bel. Daarnaast zag hij zenuwverschijnselen bij enkele zieke dieren en bloedingen aan de poten bij enkele dode dieren.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
De dode dieren lagen verspreid over de hele stal. De voer- en wateropname waren niet afwijkend. De dode dieren hadden blauwe en gezwollen kammen en dikke koppen en oogleden. Daarnaast had een deel van de dieren onderhuidse bloedingen. Aan de poten was dit goed te zien door de blauw/rode verkleuring van de onderpoten.
Sectiegegevens
Geen afwijkende luchtpijpen of luchtzakken. Bloedingen en oedemen op verschillende plekken, zoals onder de poothuid, op de borst en aan de kop. Daarnaast een variatie aan afwijkingen in de milten.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam op 08 september 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betreft een bedrijf met vleesvermeerderingsdieren van 55 weken oud. In totaal drie stallen en totaal rond 26.000 dieren.
Reden van bezoek
Reden melding: toenemende uitval in een stal. In deze stal waren er op 7 september 7 dieren dood. Op de ochtend van het bezoek (8 september) 15 dieren. Lokale uitval. Productie normaal en geen voer- of wateropnamedaling.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
Klinische inspectie: uitval (n=25, waarvan een beperkt aantal verse dode dieren) en zieke dieren (n=25) met dikke koppen, vooral in het achterste deel van de buitenste gang van de stal. In dit deel van de stal was het koppel ook minder actief. Middendeel stal: max. twee dode dieren en een enkel ziek dier. Verder koppel actiever (meer geluid).
Sectiegegevens
Het sectiebeeld was aspecifiek. Sectie op 3 dieren: 2x pericarditis, 2x kapotte lever, 2x reactiemilt, 2x bloedingen op het borstbeen en 1x puntbloedingen op de overgang spier naar kliermaag, 2x sterke vaatinjectie ovarium.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam 1 september 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betreft een pluimveebedrijf met circa 100.000 vleeskuikens met problemen in een stal van circa 22.000 kuikens van rond de 6 weken oud.
Reden van bezoek
Plotse uitval in één stal. In voorgaande week tot maximaal 7 doden per dag, twee dagen en één dag voor het bezoek circa 20 dieren, op de dag van het bezoek 55 dieren.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
Klinische inspectie: geen zieke dieren gezien. Koppel oogt gezond en eet en drinkt normaal. Bij rondgaan, 5 uur nadat de dode dieren geraapt waren, waren er opnieuw 6 dode kuikens.
Sectiegegevens
De bedrijfsdierenarts had eerder op de dag matige miltzwelling met vlekjes op de milt vastgesteld en bij enkele dieren een necrotische prop in de blindedarm passend bij een laat stadium van E. tenella.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam 1 september 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betreft een pluimveebedrijf met drie stallen (totaal opzet 68.760) met vleeskuikens (beter leven) van 44 dagen oud.
Reden van bezoek
Er was sprake van verhoogde uitval. Gemeld wegens toename uitval in één stal. 31 augustus 12 dieren uitval en 1 september 44 dieren, waarbij de pluimveehouder aangaf dat het lokaal leek.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
Tijdens inspectie rond de 10-15 dode dieren. Er was sprake van maximaal 100 zieke dieren op meerdere locaties in de stal. Echter, in een deel van de stal naar verhouding meer. Eén dier met torticollis, één dier met dikke kop en twee dieren met tremoren. Tevens veel achterblijvers (heupkop). Er was geen sprake van een daling in voer- en wateropname.
Sectiegegevens
Het sectiebeeld gaf een gemengd beeld. Er is sectie uitgevoerd op 4 verse dode dieren en op 4 zieke dieren. Bij 3 van 4 dode dieren was sprake van een E. tenella-infectie (waaronder ook acuut stadium) en bij 1 dier alleen een vergrote milt zonder andere afwijkingen. Bij 3 van de zieke dieren was sprake van een gezwollen milt en lever en verder geen afwijkingen, en 1 dier met een coli-peritonitis. Enkele levers vertoonden een gemarmerd patroon.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam 1 september 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Het betreft een pluimveebedrijf met drie stallen met in totaal circa 39.000 leghennen van 28 weken oud.
Reden van bezoek
Stal 1 en 2 waren geen bijzonderheden. Eén dag voor het specialisten bezoek was er verhoogde uitval in stal 3. Er werd in eerste instantie gedacht aan een klimaatfout aangezien er een klep ’s nachts was blijven hangen. Op de ochtend van het bezoek liep de uitval echter op tot 25 (van de 9.500) en is er aan de bel getrokken.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
In stal 3 waren ten tijden van het bezoek circa 1% van de dieren ziek. Deze dieren zaten in elkaar gedoken en voelden warm aan. Enkele dieren hadden een dikke lel of kop. Dieren stierven snel na eerste verschijnselen. Ten tijden van het bezoek liep het aantal dode dieren op tot een totaal van 60.
Sectiegegevens
Op sectiebeeld werd bij een groot deel van de dieren acute peritonitis waargenomen. Enkele hennen hadden brosse levers en/of reactieve milten. Puntbloedingen vielen niet op. Bijna alle gestorven hennen hadden nog voer in de krop.
(Bedrijf bezocht door NVWA-specialistenteam 20 april 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Er is een HPAI-H5Nx uitbraak bij 51 weken oude vleesvermeerderingseenden vastgesteld op 20 april 2022. Het betrof één stal met circa 460 woerden en 2.500 vrouwelijke vermeerderingseenden.
Reden van bezoek
Op de ochtend van het bezoek nam de veehouder waar dat het koppel plots te stil was en dat er een verminderde voeropname was. Op de dag daarvoor was bij een bedrijfsbezoek van de dierenarts nog vastgesteld dat het koppel gezond oogde en klonk.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
Te stil koppel. Er waren geen duidelijk zieke dieren aanwezig en er was geen sterfte. De voeropname was gedaald van ca. 530 kg/dag naar 470 kg de afgelopen dag. De eiproductie was gedaald van circa 1.950 per dag naar 1.325 de afgelopen dag.
Sectiegegevens
Niet uitgevoerd.
(Bedrijven bezocht door NVWA-specialistenteams op 14 en 19 (2x) april 2022)
Bedrijfs-/koppelgegevens
Er zijn HPAI-H5Nx uitbraken vastgesteld bij:
- Bedrijf 1 (Barneveld): 68 weken oude uitloopleghennen (opgehokt); vastgesteld op 15 april 2022. Het betrof 31.200 dieren in één stal.
- Bedrijf 2 (Voorthuizen): 52 weken oude uitloopleghennen (opgehokt); vastgesteld op 19 april 2022. Het betrof 26.000 dieren in één stal.
- Bedrijf 3 (Lunteren): scharrelleghennen; vastgesteld op 20 april 2022. Stal 1 44.000 dieren (121 weken), stal 2 54.000 dieren (121 weken) en stal 3 54.000 dieren (119 weken).
Reden van bezoek
- Bedrijf 1: Verhoogde uitval, deze was in de loop van de ochtend het dubbele van de normale uitval per dag. Er is een historie met Pasteurella multocida op het bedrijf, de uitval was toen (enkele jaren geleden) ook zeer hoog; het huidige koppel is hier tegen gevaccineerd. Er zijn twee andere stallen op het erf aanwezig (op een ander UBN) en daar waren geen problemen.
- Bedrijf 2: Op de ochtend van bezoek was er plots een sterk toegenomen uitval. De dag ervoor was de uitval ook al iets verhoogd, stuk of 6 in een keer, maar deze ochtend lagen er opeens veel dode dieren; de veehouder schatte misschien wel 200 à 300, maar had ze niet geteld.
- Bedrijf 3: In stal 1 (totaal 44.000) waren in twee afdelingen (van circa 5.500 dieren per afdeling) plotseling zeer veel dode dieren aanwezig. De uitval liep zeer sterk op tot wel 1.000 dode dieren in twee afdelingen. In stal 2 en 3 zaten elk 54.000 dieren waar niets mee aan de hand was.
Algemene indruk/koppelbeoordeling
- Bedrijf 1: Geluid en alertheid van de dieren niet verminderd, normale activiteit. Het enige opvallende was de zeer hoge en snel oplopende sterfte. De dag voorafgaand aan het bezoek waren er geen afwijkingen in legpercentage, water- en voeropname.
- Bedrijf 2: Hoge uitval die vrij acuut leek te verlopen en zich met name zo centreerde in het middelste gedeelte van de stal en met name aan de linkerkant. Op die plek was het koppel ook stiller. Er waren veel lethargische dieren, soms met blauwe kammen. Water- en voeropname en eilegpercentage waren normaal.
- Bedrijf 3: Twee afdelingen van elk circa 5.500 dieren waren aangedaan. Van één afdeling was circa 25% dood op het moment van bezoek. Bij de andere afdeling ongeveer 5%. Aan de dode en zieke dieren werden geen afwijkingen gezien behalve bol zittende dieren. Er waren géén zenuwverschijnselen, géén luchtwegproblemen, géén dikke of blauwe koppen of lellen te zien.
Sectiegegevens
- Bedrijf 1: Leverbloedingen, puntbloedingen, miltzwelling en ingevallen follikels. De eieren van die dag waren iets zwakschaliger en een deel was ontkleurd.
- Bedrijf 2: De dode hennen waren in goede conditie met de eierstok in productie. Ze hadden een acute fibrineuze peritonitis, kleine milt met donkere haardjes, puntbloedinkjes in het buikvet (in wisselende mate per hen), cyanose van de kam, conjunctivitis, waterige uitvloei uit de cloaca. 1x tevens haardjes in de pancreas, verdacht van necrose.
- Bedrijf 3: Niet uitgevoerd.