14-12-2023:
Tijdens het GD Webinar Melkgeitenhouderij op 13 december jl. heeft Europees specialist gezondheidszorg kleine herkauwers, Karianne Peterson, uitleg gegeven over cerebrocorticale necrose (CCN) bij geiten en lammeren.
Wat is CCN?
CCN is een ernstige hersenaandoening die wordt veroorzaakt door een tekort aan thiamine (vitamine B1). Lammeren die nog geen (volledige functionerende) penswerking hebben zijn afhankelijk van thiamine in het rantsoen. Een tekort aan thiamine in het rantsoen kan dan CCN veroorzaken. Is de pens volledig ontwikkeld dan maken pensmicroben thiamine aan. Verminderde productie van thiamine door pensmicroben (te veel krachtvoer), thiamine afbrekende enzymen geproduceerd in de darm of vanuit planten en (natuurlijke of synthetische) thiamine analogen kunnen de beschikbaarheid van thiamine verstoren.
Herkennen CCN
Bij levende dieren is de aandoening te herkennen aan afwijkingen in oogstand, doelloos rondlopen, zwalkende gang, dringen, trillen en rondjes lopen. Ook kan sterfte optreden. Bij GD worden met regelmaat lammeren en geiten met hersenverschijnselen aangeboden voor sectie, al dan niet verdacht van CCN. Bij pathologisch onderzoek wordt CCN macroscopisch gediagnosticeerd op basis van oedeemvorming en/of afsterven van het hersenschors. Microscopisch is deze aandoening nog veel beter te herkennen.
Behandelen
Veelal worden lammeren, welke nog geen volledig ontwikkelde pens hebben, getroffen door CCN, maar ook volwassen geiten kunnen CCN ontwikkelen. Het op tijd herkennen van de aandoening en vervolgens handelen door middel van het herhaald toedienen van thiamine (3 á 4 keer daags over enkele dagen), kan de hersenschade als het nog niet te ver gevorderd is ongedaan maken. Daarnaast zorgt het toedienen van corticosteroïden ervoor dat oedeem in de hersenen afneemt, wat de symptomen vermindert. Maar het belangrijkste in natuurlijk de oorzaak wegnemen. Helaas is er ook een gedeelte van de dieren dat sterft aan CCN als de aandoening niet tijdig wordt ontdekt of te laat wordt behandeld.
Aankomend jaar zullen we wederom webinars organiseren voor onze klanten met interessante onderwerpen op het gebied van gezondheid van uw geiten. Houd daarvoor onze communicatie in de gaten.