21-11-2023:
Een dertienjarig springpaard vertoonde een acuut klinisch beeld van sloomheid, niet eten en neurologische verschijnselen. De neurologische problemen verergerden in korte tijd zodanig dat het paard moest worden geëuthanaseerd. Na overleg met dierenartsen van de Helpdesk Paard is het paard ingestuurd voor sectie, gesubsidieerd in het kader van monitoring. Met behulp van pathologisch onderzoek en aanvullende diagnostiek werd de diagnose equine parvovirushepatitis geassocieerde ziekte van Theiler, ook wel bekend als equine serum hepatitis gesteld.
In dit artikel worden klinische symptomen, oorzaak, diagnostiek en achtergrond van deze ziekte beschreven. Voor zover de auteurs bekend, is dit het eerste geval van equine parvovirus hepatitis dat bij een paard in Nederland is beschreven.
Casusbeschrijving
De dierenarts werd op vrijdagmiddag voor een visite geroepen bij een dertienjarige merrie, omdat zij sinds één dag klachten vertoonde. Het paard was niet fit, wilde niet eten en mestte weinig. Een week daarvoor had het paard nog hele goede prestaties geleverd op een meerdaagse internationale springwedstrijd. De dag voordat de klachten begonnen, had het paard van een dierenarts van een andere praktijk een gewrichtsbehandeling gehad met IRAP (Interleukine-1 Receptor Antagonist Proteïne). Bij het klinisch onderzoek tijdens de visite was het paard erg sloom, had donkerroze slijmvliezen met gele vlekken, een pols van 60 slagen per minuut en een temperatuur van 37,2 graden Celsius. Er werd bloed onderzocht op de kliniek. De meest opvallende afwijkingen waren de verhoogde leverwaardes (AST >1083 IU/L, GGT 83 IU/L en totaal bilirubine 362 μmol/L*). Het paard is vervolgens in de kliniek opgenomen voor nader onderzoek en infuustherapie. De eerste dag werden de volgende bevindingen gedaan: bij rectaal onderzoek viel op dat er harde droge inhoud in colon en rectum aanwezig was. Bij echografisch onderzoek was een kleine hoeveelheid vrij buikvocht zichtbaar, de lever kon niet in beeld worden gebracht. Het paard leek moeite te hebben om te plassen, daarom werd ze gekatheteriseerd, waarbij 8 liter urine afliep. Het paard was op dit moment niet atactisch en had een normale staarttonus. Thuis had het paard meloxicam (Metacam®), sucralfaat en omeprazol (Gastroguard)® toegediend gekregen, op de kliniek werd naast infuus ook ampicilline (Ampi-Dry 5000®) gentamycine (Genta-ject 10%®), dexadreson (Alfadex®) en metoclopramide gegeven. Tijdens het verblijf op de kliniek zijn de leverwaardes gecontroleerd, die bleken bij herhaling hoog. Daarnaast waren de hematocriet- en lactaatwaardes erg hoog en ondanks intensieve infuustherapie en toediening van plasma lukte het niet de hematocrietwaarde te normaliseren. Het paard vertoonde klinisch in toenemende mate neurologische symptomen, in eerste instantie ataxie, moeilijk plassen en dringen met het hoofd tegen de muur. Later werd het paard steeds apathischer en viel het ook soms om, maar kon dan nog wel opstaan. Begin van de derde dag na opname kon het paard niet meer overeind komen en waren de neurologische verschijnselen zo ernstig dat besloten werd, in overleg met de eigenaar, het paard te euthanaseren. Vlak voor de euthanasie is een serumbloedmonster genomen en opgestuurd naar GD voor een nauwkeurige analyse van de leverparameters.
Lees het volledige artikel in het Tijdschrift voor Diergeneeskunde
