Via het Veekijkernieuws houden wij u elk kwartaal op de hoogte van nieuws uit de monitoring van diergezondheid bij pluimvee. In deze editie:
Vanaf eind december kampt Europa opnieuw met uitbraken van hoogpathogene AI van het type H5N8. Het virus is reeds enige maanden in meerdere landen in Europa bij verschillende vogels aangetoond. Analyses tonen aan dat het virus sterk verwant is aan het H5N8-virus dat in 2016 en 2017 verantwoordelijk was voor 48 procent (89 gevallen) van de uitbraken in Europa, waaronder ook in Nederland. Over het algemeen wordt aangenomen dat het virus zich
heeft verspreid via de wildevogeltrek. Gebieden in Tartastan, Kurgan en Lake Chany (Rusland) hebben hierbij een centrale rol gespeeld in het ontstaan van de H5N8-variant en de verspreiding tussen de verschillende vogels. Wetenschappers concluderen dat het H5N8-virus in staat is makkelijk genetische informatie uit te wisselen en zodoende nieuwe varianten te doen ontstaan. De H5N8-variant werd voor het eerst aangetroffen in Bulgarije, zowel in commerciële eenden als in leghennen.
Eind december 2019 ontdekte Polen een H5N8-infectie bij commerciële vleeskalkoenen aan de grens met Oekraïne. Daarna volgden de berichten elkaar in sneltreinvaart op. Sinds begin 2020 werden H5N8-gevallen gemeld in Polen, Duitsland, Hongarije, Slowakije, Roemenië, Tsjechië, Bulgarije en de Oekraïne. Halverwege februari 2020 meldde Polen al twintig gevallen, in zowel kalkoenen, leghennen als eenden en ganzen. Sterfte kon oplopen tot 26 procent. Op 20
januari meldde Duitsland dat het virus was aangetroffen in een wilde gans, nabij de grens met Polen. Op 6 februari bleek het virus ook aanwezig te zijn op een hobbybedrijf met onder andere leghennen en watervogels. De vogels hadden milde respiratoire klachten en diarree (enteritis).
De aanwezigheid van het virus in zowel het noorden van Duitsland als in Tsjechië, Slowakije, Hongarije, Oekraïne, Roemenië en Bulgarije suggereert dat de verspreiding van het virus via verschillende transmissieroutes kan verlopen, dit was voor de Nederlandse overheid aanleiding om per 12 februari 2020 een ophokgebod voor commercieel pluimvee in te stellen.
CAV veroorzaakt ‘blauwe vleugeltjes’-ziekte bij jonge kuikens en kan immuunsuppressie veroorzaken. Recent onderzoek laat zien dat CAV circuleert in Poolse vleeskuikenkoppels en mogelijk immunosuppressief werkt waardoor andere ziektes vaker optreden. In totaal vonden ze in 15 procent van de koppels CAV. In de koppels met problemen was dit percentage 42, in de koppels zonder problemen 7 procent.
In dit onderzoek is onderzocht of dit verschil in prevalentie van CAV tussen gezonde koppels en koppels met klinische verschijnselen in Nederland ook wordt gevonden. Vanaf maart 2019 tot eind 2019 werden koppels vleeskuikens die voor sectie naar GD zijn ingestuurd bemonsterd door middel van cloaca- of miltswabs. Samen met VMP* zijn gezonde (controle)koppels verzameld.
De prevalentie van CAV binnen ogenschijnlijk gezonde koppels en koppels die te maken hebben gehad met klinische problemen is gelijk bij Nederlandse vleeskuikens. CAV werd middels PCR aangetoond bij vier van de 44 koppels zonder klinische problemen (9%) en bij zes van de zestig koppels met diverse klinische verschijnselen (10%).
* Veterinaire Monitoring Pluimvee (VMP) is een samenwerkingsverband tussen pluimveedierenartsen en GD.
GD houdt pluimveepractici via een EWS op de hoogte van uitbraken van Salmonella Gallinarum (SG) en Salmonella Pullorum (SP), Mycoplasma gallisepticum (Mg), Gumboro, infectieuze laryngotracheïtis (ILT) en van besmettingen met Avibacterium paragallinarum (de bacterie die Coryza veroorzaakt). Een melding kan komen van de practicus of vanuit GD (positieve testuitslag). Op basis van klinische verschijnselen en aanvullende diagnostiek wordt in overleg met de dierenarts en/of de pluimveehouder besloten of de melding in het EWS wordt geplaatst. Het betreft vrijwillige meldingen bij GD. Het betreft dus geen overzicht van alle uitbraken.
De diergezondheidsbarometer geeft in één oogopslag de stand van zaken weer rondom de situatie in Nederland. Het geeft een beknopt overzicht van de waarnemingen uit de Diergezondheidsmonitoring Pluimvee in het vierde kwartaal van 2019. Zie de tabel in de pdf-versie van het Veekijkernieuws.