Behandelen tegen leverbot

Leverbotbehandeling

Behandelen is effectief wanneer een leverbotbesmetting daadwerkelijk via onderzoek is aangetoond. Bij behandeling is het belangrijk om de juiste dosering te gebruiken en het middel op een correcte manier toe te dienen. Uit onderzoek blijkt namelijk dat op grote schaal ondergedoseerd wordt door het te laag schatten van het lichaamsgewicht van een dier. Het wegen of met een meetlint meten van het lichtste en het zwaarste dier geeft vaak een goede indicatie voor de juiste dosering. Controleer het effect van een behandeling na drie weken met mestonderzoek. Houd bij de keuze van het leverbotbestrijdingsmiddel rekening met de werkzaamheid en de wachttijd van het middel. Overleg met uw dierenarts of een behandeling nodig is en welk leverbotmiddel het meest geschikt is.

Voor rundveehouders

Ongeveer twee tot vier weken na het opstallen van jongvee éénmalig behandelen met triclabendazol is voldoende.
Omdat bekend is dat resistentie van de leverbot voor triclabendazol steeds vaker voorkomt is het advies om het effect van de behandeling na drie weken te controleren met mestonderzoek.
Tribex (triclabendazol) is in Nederland geregistreerd met een wachttijd voor melk van 44,5 dagen. Een andere mogelijkheid om melkgevend rundvee te behandelen tegen leverbot is met oxyclozanide of via de cascaderegeling onder toezicht van de dierenarts met albendazol.

Verder dient u er rekening mee te houden dat de leverbotbesmetting meestal vanaf augustus op het gras wordt afgezet. Het is dus belangrijk om vooral het melkvee (inclusief de droogstaande koeien en pinken die op korte termijn aan de melk komen) vanaf die periode niet meer te weiden op percelen waar de leverbotslak mogelijk aanwezig is. Jongvee dat in die periode wel op besmette percelen heeft gelopen kunt u na het opstallen behandelen. Het moment van behandelen is sterk afhankelijk van de effectiviteit van het leverbotmiddel:

Triclabendazol: vanaf 1 tot 2 weken na opstallen.
Clorsulon: vanaf 8 weken na opstallen.
Closantel: vanaf 8 weken na opstallen.
Oxyclozanide: vanaf 12-14 weken na opstallen.
Albendazol (alleen via cascaderegeling bij melkproducerende dieren onder toezicht van dierenarts): vanaf 12-14 weken na opstallen.

Voor schapen- en geitenhouders:

Voor behandeling is triclabendazol en closantel beschikbaar. Het voordeel van triclabendazol is dat het ook zeer jonge leverbotjes bestrijdt waardoor de kans op acute leverbot (plotselinge sterfte) bij schapen en geiten kan worden voorkomen.
Omdat bekend is dat resistentie van de leverbot voor triclabendazol in toenemende mate voorkomt, is het advies om het effect van een behandeling na drie weken te controleren met mestonderzoek.
Dieren die in de winter niet of nauwelijks worden opgestald (vooral schapen) moeten, als ze op leverbotgevaarlijke percelen lopen, in ernstige leverbotjaren met tussenpozen van zes tot acht weken opnieuw worden behandeld.

Voor melkschapen en melkgeiten die melk produceren voor humane consumptie is een behandeling tegen leverbot alleen mogelijk via de cascaderegeling. Voor schapen zijn binnen de EU alleen middelen met de werkzame stof albendazol geregistreerd met een wachttijd voor melk. Albendazol werkt alleen tegen leverbot in oude volwassen stadia. Voordat u dit middel inzet kan een mestonderzoek aantonen of het lijden wordt veroorzaakt door leverbot. Indien de dierenarts het noodzakelijk vindt om de melkschapen of melkgeiten te behandelen met albendazol, dan is de wachttijd voor melk zeven dagen.

Algemeen wordt het houden van schapen op potentiële leverbotpercelen afgeraden; dit kan een leverbotbesmetting in het volgende najaar versterken. Daarnaast vergroot het in de winter houden van schapen op percelen waar de leverbotslak is gevonden de kans dat schapen zeer ernstig ziek worden of zelfs sterven.

Inscharen van schapen op melkveebedrijven daarom alleen overwegen als het zeker is dat alle schapen voor het inscharen voldoende zijn behandeld tegen leverbot. Wanneer u schapen langer dan twee maanden inschaart, is het belangrijk de koppel om de zes tot acht weken te behandelen tegen leverbot. Dit vergroot wel de kans op resistentie van de leverbot voor triclabendazol.

Voor schapen is triclabendazol het beste leverbotmiddel. Als sprake is van resistentie voor triclabendazol is closantel het enige alternatief, maar dit middel heeft een aantal duidelijke beperkingen. Bij schapen is preventie dus van groot belang: zorg er voor dat schapen in najaar en winter niet op potentiële leverbotpercelen komen te lopen.

Leverbotmiddelen

GD sluit elke aansprakelijkheid uit voor directe of indirecte schade voortkomende uit het gebruik van (de inhoud van) deze tabel.

Zoomfunctie