Cholesterin Defizit Haplotyp (CDH) is een nieuw ontdekte genetische aandoening, die bij Holstein runderen een stoornis in de cholesterolstofwisseling veroorzaakt. Kalveren met deze aandoening kunnen geen vet opnemen uit voedingsstoffen en krijgen diarree doordat al het vet dat zij opnemen via de mest weer uitgescheiden wordt. Het moet, om aan zijn vetbehoeften te voldoen, zijn eigen vetreserves aanspreken en sterft uiteindelijk binnen één tot zes maanden leeftijd. Behandeling van deze aandoening is niet mogelijk.
Een Duitse onderzoekgroep met onderzoekers van het VIT, Institute for Animal Breeding van de Universiteit in Kiel, de diergeneeskunde universiteit (TiHo) in Hannover en de Munich University of Technology (TUM) ontdekte de genetische afwijking CDH in juli 2015.
Direct naar:
Kalveren met CDH met de leeftijd tussen 20 dagen en 6 maanden hebben een verlaagde cholesterolwaarde. Tezamen met de afstamming van het kalf geeft dit een goede aanwijzing voor mogelijk dragerschap van CDH.
Bij GD is het mogelijk om cholesterol in serum te onderzoeken. Een kalf kan getest worden vanaf twintig dagen leeftijd en is gezond als het cholesterolgehalte hoger is dan 1,5 mmol per liter. Als het cholesterol lager is dan 1,0 mmol per liter kan er sprake zijn van een drager; een lijder heeft minder dan 0,5 mmol per liter. Een ‘lijderkalf’ (homozygoot drager) heeft het gen van vader en moeder geërfd, een ‘dragerkalf’ (heterozygoot) van één van beide ouders.
De test is bedoeld voor kalveren vanaf twintig dagen tot een half jaar met diarreeklachten waarbij geen infectie is aangetoond. Er is onvoldoende bekend over cholesterolgehaltes bij volwassen rundvee, dus de test is (nog) niet geschikt om dragerschap bij volwassen dieren aan te tonen.
Op dit moment werkt de Duitse onderzoeksgroep aan het ontwikkelen van een test om het daadwerkelijk afwijkende gen te identificeren.
Risicofactoren voor CDH
De Duitse onderzoekers voerden ook afstammingsonderzoek uit. Daar kwam de stier Maughlin Storm naar voren als drager van deze aandoening. Ook zijn zoon Goldwyn (Shoremar James x Storm) is drager. In Duitsland is circa 8 procent van de Holsteinpopulatie drager. In Nederland en Vlaanderen is ruim 4 procent van de Holstein-populatie drager. Hierbij is een duidelijk verschil tussen rood- en zwartbont. Bij de zwartbontpopulatie is circa 3 procent drager, binnen de roodbontpopulatie circa 8 procent.
Een therapie is niet beschikbaar voor de aandoening. Het advies is om bij klinische klachten bij de kalveren contact op te nemen met de eigen dierenarts. Bij diarreeklachten blijft het belangrijk om reguliere oorzaken aan te tonen of uit te sluiten.
Bij GD is het mogelijk om cholesterol in serum te onderzoeken. De test is bedoeld voor kalveren vanaf twintig dagen tot een half jaar met diarreeklachten waarbij geen infectie is aangetoond.