11-5-2022: 

Rectumprolapsen bij vleesvarkens worden niet vaak beschouwd als een ernstig gezondheidsprobleem. Volgens sommige auteurs is het verschijnsel de laatste jaren echter wel toegenomen. In incidentele gevallen leiden rectumprolapsen tot verhoogde uitval. In de literatuur is een scala aan risicofactoren benoemd, vaak gebaseerd op verzamelde casuïstieken, want veel experimenteel of fundamenteel onderzoek is niet uitgevoerd. 

Risicofactoren

Oorzaken van rectumprolapsen zijn een verhoogde druk op het perirectale gebied of verslapping van ondersteunend weefsel. Risicofactoren die worden genoemd zijn ontstekingen, zoals proctitis (salmonellose, worminfecties), urethritis, vaginitis of cystitis met als gevolg irritatie en persen. Voedingsgerelateerde risicofactoren zijn brijvoedering, onbeperkt voeren, abrupte voerwijzigingen, obstipatie, hypo- of juist hypercalcemie en mycotoxinen. Nutriënten en grondstoffen die mogelijk een rol spelen: een hoog tarwegehalte, een hoge zetmeelconcentratie, een hoge energiedichtheid, een (zeer) hoog lysinegehalte, kaaswei, fyto-eostrogenen (isoflavonen), een laag vitamine E- of een laag vitamine D3-gehalte.

Gebruik van een oraal antibioticum zoals tylosine kan leiden tot verstoring van de darmflora met als mogelijk gevolg overgroei met een schimmelinfectie. Bij eerste toepassing van lincomycine kan enkele dagen oedeemvorming in onder meer het perineale gebied optreden. Zenuw- en weefselbeschadigingen kunnen ook aanleiding geven tot een verhoogde gevoeligheid voor prolapsen. Te denken valt aan de gevolgen van zeer kort couperen van de staart of aan staartbijten. Sommige varkens zijn wellicht meer gepredisponeerd door genetische aanleg, inteelt, sekse (meer bij beren) of doordat ze als big een zeer laag geboortegewicht hadden. Ten slotte kan ook het stalklimaat een rol spelen, in het bijzonder bij forse temperatuurovergangen.

Aanpak

Belangrijk is om allereerst mogelijke risicofactoren te elimineren. Varkens met een prolaps kunnen miraculeus herstellen. In een aantal gevallen ontstaat een rectumstrictuur. Soms helpt het om de prolaps af te binden. Echter, vaak zullen de dieren het niet redden tot slachtrijp varken.