13-10-2021:
In de Online Monitor schrijven dierenartsen ongeveer een derde van de gezondheidsklachten bij varkens toe aan luchtwegproblemen. De meest genoemde oorzaken zijn infecties met Actinobacillus pleuropneumoniae (App), influenzavirus, Mycoplasma hyopneumoniae (Mhyo) en PRRS-virus, tezamen goed voor de helft van alle luchtwegklachten. Door de jaren heen is een duidelijk seizoenspatroon te zien. Dat komt vooral door de seizoensfluctuatie in influenza met duidelijke pieken in de winterperiode.
Van de varkens die naar GD worden gestuurd voor pathologisch onderzoek, heeft 16 procent een luchtwegaandoening. De pathogenen App, influenzavirus, M. hyo en PRRS zijn daarbij goed voor in totaal ruim 10 procent van alle gezondheidsklachten. Ook hierin is het bekende seizoenspatroon te ontwaren. In figuur 1 is te zien dat practici relatief vaak influenza als causaal agens aanwijzen, vergeleken met de GD-pathologen. Dat is deels te verklaren doordat het influenzavirus maar korte tijd aantoonbaar is in een geïnfecteerd (gestorven) dier.
Figuur 1. Respiratoire klachten bij varkens. Verdeling van diagnoses van luchtweginfecties gesteld door practici (Online Monitor) en door pathologen van GD
Naast de vier primaire luchtwegpathogenen, komen veel opportunistische pathogenen voor bij respiratoire klachten. Een daarvan is de sporadisch gediagnosticeerde bacterie Actinobacillus suis (A. suis) die onlangs bij pathologisch onderzoek bij GD is gekweekt uit longen van vleesvarkens met een necrotiserende pneumonie. Het ziektebeeld deed sterk denken aan een infectie met App. De geïsoleerde A. suis was in dit geval multiresistent. Op geleide van een antibiogram kon wel een gerichte therapie ingezet worden. A. suis is een ubiquitair voorkomend pathogeen, dat onder meer in biggen sepsis kan veroorzaken en in vleesvarkens hoesten, koorts en uitval.
In Nederland beschouwen we A. suis vooralsnog niet als een belangrijk pathogeen. In bedrijven met een hoge gezondheidsstatus of in geval van matige algemene immuniteit, is de kans op klinische klachten verhoogd.